2017
Dr Donald Trump wird zum Bresidänt vu dr USA veraidigt.

2017 in andere Kaländer
Ab urbe condita	2770
Armenische Kaländer	1465–1466
Ethiopische Kaländer	2009–2010
Buddhistische Kaländer	2561
Chinesische Kaländer
– Ära	4713–4714 oder 4653–4654
– 60-Joor-Ziklus	Füür-Aff (丙申, 33)– Füür-Gückel (丁酉, 34)
Hebräische Kaländer	5777–5778
Islamische Kaländer	1438–1439
Thai-Solar-Kaländer	2560

Was isch bassiert?

1. Jänner: Dr António Guterres wird Generalsekretär vu dr Verainte Natione.
1. Jänner: D Doris Leuthard wird Bundespresidänti vu dr Schwyz.
1. Jänner: Malta ibernimmt d Rotsbresidäntschaft vu dr EU.
1. Jänner: Eschtrych ibernimmt d Bresidäntschaft vu dr OSZE.
17. Jänner: S Bundesverfassígsgricht lähnt e Verbot vu dr NPD zum zwaite Mol ab.
17.–20. Jänner: 47. Wältwirtschaftsforum uf Tafaas, Schwiiz
19. bis 26. Jänner: 52. Soledurner Filmdäg
20. Jänner: Dr Republikaner Donald Trump, wu am 8. Novämber 2016 gwehlt woren isch, wird vum Chief Justice John Roberts zum Bresidänt vu dr USA veraidigt.
5. Februar: Landdagswahl z Liechtenstaa
9. bis 19. Februar: 67. Internationali Filmfeschtspiil Berlin
12. Februar: D Bundesversammlig wehlt dr Frank-Walter Steinmeier zum neie dytsche Bundesbresidänt. Am 19. Merz dritt er sy Amt aa.
9. bis 19. Merz: 87. Gämfer Auto-Salon
19. Merz: Dr Martin Schulz wird uf eme Barteidag zum Bundesvorsitzer un Chanzlerkandidat vu dr SPD fir d Bundesdagswahl 2017 gwehlt.
22. bis 29. Merz: Gipfeldräffe vu dr Arabische Liga z Amman, Jordanie
25. Merz: Fusion vum Deutschfreiburger Heimatkundeverein un dr Deutschfreiburgische Arbeitsgemeinschaft zum Verain Kultur Natur Deutschfreiburg (KUND)
29. Merz: S Verainigt Chenigrych verchindet dr Uusdritt us dr Europäische Union no Artikel 50.
2. April: Friburg-Marathon
9. April: Züri Marathon
15. April: 100. Johresdag vu dr Basler Muschtermäss
23. April: 1. Rundi vu dr Bresidäntschaftswahl z Frankrych
25. bis 30. April: 71. Tour de Romandie
26. bis 29. April: Gipfel vu dr ASEAN z Metro Manila, Philippine
7. Mai: In dr Stichwahl vu dr Bresidäntschaftswahl z Frankrych setzt si dr Emmanuel Macron gege d Marine Le Pen dure.
16. bis 20. Mai: 62. Eurovision Song Contest in dr Ukraine
22. bis 28. Mai: 17. fryburger film forum
26./27. Mai: 43. G7-Gipfel z Taormina, Italie
10. bis 18. Juni: 81. Tour de Suisse
11. un 18. Juni: Bi dr Barlemäntswahl z Frankrych gwinnt d Bartei La République en Marche vum Bresidänt Emmanuel Macron di absolut Meehait.
14. Juni: S Biosphärebiet Schwarzwald wird vu dr UNESCO anerkännt.
15. bis 18. Juni: Art Basel
18. Juni: D Bevelkerig vu Moutier stimmt mit 2.067 Stimme (51.7 %) zue 1.930 Stimme (48.3 %) fir dr Wächsel vum Kanton Bärn zum Kanton Jura. D Abstimmig isch aber wäge Uuregelmäßigkaute fir uugiltig erklert wore.
22. Juni: Dr Dytsch Bundesdag bschließt di vollständig Rehabilitierig vu dr Manne, wu unter em ehmolige Strofrächtsparagraf 175 wäge Homosexualitet verurdailt wore sin.
22. bis 25. Juni: 30. Eidgnössisch Jodlerfäscht z Brig
26. Juni: Dr chinesisch Friidesnobelbryysdreeger Liu Xiaobo wird no iber acht Johr us em Gfängnis entloo.
29. Juni: Dr Rat für deutscher Rechtschreibung verchindet Änderige an dr dytsche Rächtschrybig, unter anderem wird e groß ß in di amtli dytsch Rächtschrybig ufgnuu.
30. Juni: Mit 393 Stimme bi 226 Gegestimme un vier Enthaltige bschließt dr Dytsch Bundesdag d Yyfierig vu dr Ee fir homosexuälli Baar. Am 7. Juli stimmt au dr Bundesrot zue. S Gsetz dritt am 1. Oktober in Chraft.
30. Juni: 1. Dreyland-Bluesfestival, Schopfe
30. Juni bis 15. Juli: 51. Montreux Jazz Festival
1. bis 22. Juli: 104. Tour de France
5. bis 23. Juli: 35. Zelt-Musik-Festival, Friburg
6. bis 30. Juli: 24. Stimme-Feschtiwäl z Löörech
7./8. Juli: Gipfeldräffe vu dr G20 z Hamburg
9. Juli: D Hehline un Yyszytchunscht im Schwebische Jura wäre vu dr UNESCO in d Lischt vum Wältkulturerb ufgnuu.
19. Juli bis 20. Augschte: 72. Breagazer Feschtspiil
12. Augschte: Street Parade z Züri
17. bis 26. Augschte: 11. Badefahrt
30. Augschte bis 9. Septämber: 74. Internationali Filmfeschtspiil vu Venedig
3. Septämber: Eiropäische Dag vu dr Jidische Kultur
24. Septämber: Bi dr Bundesdagswahl z Dytschland wird d CDU/CSU vu dr Bundeschanzleri Angela Merkel mit 33 Brozänt vu dr Stimme sterkschti Chraft. D SPD chunnt mit 20,5 % uf schlächtscht Wahlergebnis in dr Gschicht vu dr Bundesrepublik. D AfD (12,6 %) wird drittsterkschti Bartei un ziet zum erschte Mol in Bundesdag yy. Derzue sin im Bundesdag verdrätte d FDP (10,7 %), di Linke (9,2 %) un di Griene (8,9 %). Di meewichige Sondierigsgspräch zue dr Bidlig vun ere sognännte „Jamaika-Koalition“ us Union, FDP un Griene wären am 19. Novämber ohni Ergebnis abbroche.
1. Oktober: Bim Unabhängigkaitsreferendum z Katalonie, wu vu dr spanische Regierig nit anerkännt un vum spanische Verfassigsgricht verbote woren isch, stimmen iber 90 % vu dr Lyt fir d Unabhängigkait vu Spanie. Wu s katalanisch Regionalbarlemänt am 27. Oktober d Unabhängigkait verchindet, wird di katalanisch Regierig un s Regionalbarlemänt vu dr spanische Zäntralregierig fir abgsetzt erklert. Fierendi katalanischi Bolitiker sin verhaftet bzw. mit Haftbefähl gsuecht wore. Fir dr 21. Dezämber sin Neiwahle aagchindet wore. Die Neiwahle hän d Barteie gwunne, wu fir d Unabhängigkait sin.
12. bis 22. Oktober: 75. OLMA Schweizer Messe für Landwirtschaft und Ernährung
15. Oktober: Bi dr Nationalrotswahl z Eschtrych wird d ÖVP unter em Sebastian Kurz mit 31,36 % sterkschti Bartei, d FPÖ wird mit 27,35 zwootsterkschti Bartei, d SPÖ chunnt uf 26,75 %, NEOS uf 4,96 %. Nei im Nationalrot isch d Liste Peter Pilz mit 4,14 %, di Griene blybe mit 3,32 % an dr 4%-Hurd hange.
6. Novämber bis 17. Novämber: 23. UN-Klimakumferänz (COP 23 / CMP 13) z Bonn, Dytschland
13./14. Novämber: Gipfel vu dr ASEAN z Pampanga, Philippine
21. Novämber: Z Simbabwe verchindet dr langjehrig Bresidänt Robert Mugabe sy Amtsverzicht. E baar Däg vorhär het s Militer gege ne butscht ghaa.
22. Novämber: Dr Ratko Mladić wird vum UN-Chriegsverbrächertribunal wäge Velkermord, Chriegsverbrächen un Verbräche gege d Mänschligkait im Bosniechrieg zue re läbeslange Freihaitsstrof verurdailt.
24. Novämber: Bi me Terroraaschlag uf d al-Rawda-Moschee z Egypte stärbe iber 300 Mänsche un iber 100 anderi wäre verletzt.
5. Dezämber: Dr eschtrychisch Verfassigsgrichtshof entschaidet, ass d Ee ab em 1. Jänner 2019 au fir homosexuälli Baar ufestoot.
6. Dezämber: Jerusalem/Israel: As erschte Staat erkänne di Verainigte Staate unter em Bresidänt Donald Trump Jerusalem as uudailti Hauptstadt vu Israel diplomatisch aa. Säll fiert zu Protescht, nid nu i de arabische Wält – au de UNO-Sicherheitsroot prieft e Resolution.
15. Dezämber: D Standseilbahn Schwyz–Stoos wird ufgmacht.

Gedänkjohr

S Johr 2017 isch zum Gedänkjohr für 500 Johr Reformation worde.^[1] As Aalass dienet d Aaschlagig vo de 95 These vom Martin Luther a de Türe vo de Schlosschile z Wittebärg. I de Schwiz isch s 2017 au s Gedänkjohr zum 600. Geburtstag vom Brueder Chlaus mit verschidnige Aaläss. Wäge däm Gedänkjohr isch en Trägerverain gründet worde.^[2] Im Summer isch s Visionsgedänkspiil Vo innä uisä uf de Allmänd vo Sachsle ufgfüert worde.

uf d Wält chuu

31. Augschte: Gabriel vu Schwede, schwedische Prinz

gstorbe

5. Jänner: Klaus Wildbolz, Schwyzer Schauspiiler
10. Jänner: Roman Herzog, dytsche Bolitker un Bundesbresidänt
15. Jänner: Charles-Henri Favrod, Schwyzer Schurnalischt un Fotosammler
19. Jänner: Otto Hiltbrunner, Schwyzer Altphilolog
19. Jänner: Jan Kruis, niderländische Comiczaichner
3. Februar: Martin Gotthard Schneider, dytsche Chilchemusiker
11. Februar: Kurt Marti, Schwyzer Pfaarer un Schriftsteller
12. Februar: Al Jarreau, US-amerikanische Sänger
13. Februar: Ernst Schulin, dytsche Hischtoriker
14. Februar: Al Imfeld, Schwyzer Theolog un Publizischt
14. Februar: Gianuario Carta, iteliänische Politiker
25. Februar: Elisabeth Bieneck-Roos, dytschi Moleri
6. Merz: Arif Demolli, kosovarische Schriftsteller
7. Merz: Kurt Meyer, Schwyzer Germanischt
17. Merz: Jean Bonvin, Schwyzer Ekonom
18. Merz: Chuck Berry, US-amerikanische Rock ’n’ Roll-Sänger
21. Merz: Emil Mundhaas, dytsche Haimetautor
23. Merz: Ursula Brunner, Schwyzer Aktvischti fir Faire Handel
27. Merz: Rainer Kussmaul, dytsche Gyyger un Dirigänt
7. April: Marthe Gosteli, Schwyzer Frauerächtleri
7. April: Günter Wagner, dytsche Haimetdichter
15. April: Kurt Zurfluh, Schwyzer Färnseh un Radiomoderator
30. April: Ueli Steck, Schwyzer Bäärgstyyger
3. Mai: Lukas Ammann, Schwyzer Schauspiler
8. Mai: Peter Vogel, dytsche Chinschtler
12. Mai: Artur Doppelmayr, eschtrychische Unternämer
13. Mai: Günter Dietz, dytsche Dichter
23. Mai: Roger Moore, britische Schauspiler
25. Mai: Fritz Lichtenhahn, Schwyzer Schauspiiler
2. Juni: Sonja Sutter, dytschi Schauspiileri
3. Juni: Gerhard Gebauer, dytsche Bolitiker
12. Juni: Roland Brogli, Schwyzer Bolitiker
12. Juni: rosalie, dytschi Chinschtleri
16. Juni: Helmut Kohl, dytsche Bolitiker
17. Juni: Pierre Imhasly, Schwyzer Schriftsteller
30. Juni: Simone Veil, franzesischi Bolitikeri
5. Juli: Pierre Henry, franzesische Komponischt
13. Juli: Liu Xiaobo, chinesische Schriftsteller un Fridesnobelbryysdreger
22. Juli: Polo Hofer, Schwyzer Rockmusiker
11. Augschte: Peter Bürger, dytsche Literaturwisseschaftler
15. Augschte: Arthur Honegger, Schwyzer Schurnalischt un Schriftsteller
17. Augschte: René Quellet, Schwyzer Pantomine
27. Augschte: Helli Stehle, Schwyzer Schauspileri un Radiomoderatori
28. Augschte: Benno Malfèr, Südtiroler Theoloog, Abt vom Chloschter Muri-Gries
12. Septämber: Heiner Geißler, dytsche Bolitiker
24. Oktober: Fats Domino, US-amerikanische Musiker
30. Oktober: Alfred Heizmann, dytsche Lehrer un Fasnetsdichter
26. Novämber: Baldo Blinkert, dytsche Soziolog
3. Dezämber: Willy Ziegler, Schwyzer Galerischt
6. Dezämber: Johnny Hallyday, franzesische Sänger, Liedermacher un Schauspiler
7. Dezämber: Stefan Sonderegger, Schwyzer Sprochwisseschaftler
27. Dezämber: Günther Richard Burger, dytsche Lehrer, Haimetdichter un Naturschitzer
30. Dezämber: Hanery Amman, Schwyzer Musiker und Mundartsänger

Rund um di alemannische Dialäkt

1. Merz bis 30. Juni: E Friehjohr fer unseri Sproch - im gànze Elsass
10. bis 27. Merz: 42. Reidlenger Mundart-Woche
31. Merz un 29. April: 38. Haigerlocher Mundarttage, Hoagerloch
7. bis 9. April: 29. Internationale Schopfheimer Mund-Art Literatur-Werkstatt
5. Mai: Mundartnacht «gägäWärt», Soledurn
13./14. Mai: 7. Mundarttage Bad Bellingen
10. Juni: Finale vum 1. Concours „d’Stìmme“, Schlettstàdt
15. bis 17. Septämber: 2. Schwäbische Mundarttheatertage, Stuegert
29. Septämber bis 8. Oktober: 22. Alemannischi Wuche, Oberried
11. bis 13. Oktober: 19. Arbeitstagung zur alemannischen Dialektologie, Fryburg im Brysgau
12. bis 15. Oktober: 1. Mundartfestival Arosa
14. Oktober: 1. Gschwender Mundartfestival
19. bis 21. Oktober: 4. Mundartwoche zwischen Kupferkesseln, Schwabensause, Brauhaus Zollernalb, Albstadt
7. bis 10. Novämber: 7. Mundartfestival All's Dialekt, Hohenems
18. Novämber bis 1. Dezämber: Kabarett- und Mundarttage 2017, Stadtforum Bad Saulgau

Literatur

Anna Maria Bacher: Öigublêck Augenblicke Colpo d'occhio. Limmatverlag 2017. ISBN 978-3-85791-828-5
Raffaela Baechler: Absolute Komplexität in der Nominalflexion. Althochdeutsch, Mittelhochdeutsch, Alemannisch und deutsche Standardsprache. Language Science Press, Berlin 2017
Christelle Baldeck: Elsass frei!. Yoran Embanner 2017. ISBN 978-2367470412
Christian Bärtschi: Der Haaggestäcke. Wyteri Gschichte us mym Läbe. Egger AG, Frutigen 2017. ISBN 978-3-033-06393-8
Aernschd Born: Eifach e Lied. 230 Liedtexte aus 50 Jahren. ambripress 2017. ISBN 978-3-905367-12-6
Leo Buchs:: Früer ìsch mengs gònz òndersch gsyy. As paar Gschìchtlìnì fer dyy, wa wìi wǜsse, wìs früer z Jùu gsyy ìsch: aber as ìsch de nìt aùts waar!. Verlag Förderverein Jùutütsch, Baar 2017. ISBN 978-3-03-306224-5
Ludwig Dorner: Etz isch noch go gnuag Hai hunta! Oberschwäbische Sprüche, Redensarten, Lebensweisheiten, Lieder. Biberacher Verlagsdruckerei 2017. ISBN 978-3-943391-88-6
Anni Gastl: So goht’s Bobinga zua. Bobingen 2017
Ariane von Graffenried: Babylon Park. Verlag Der gesunde Menschenversand, Luzern 2017. ISBN 978-3-03853-036-7
Rolf Hermann: Das Leben ist ein Steilhang. Verlag Der gesunde Menschenversand, Luzern 2017. ISBN 978-3-03853-035-0
Ulrich Krummenacher: Rotheburger Gschichte. Erlebnisse eines Schülers zur Zeit des Zweiten Weltkrieges». Brunner Medien AG, Kriens 2017
Läsiblüescht. Prättigauer und Davoser Dialekttexte aus 159 Jahren. 336 Seiten. 29 ganzseitige Illustrationen. Mit beigelegter CD Losiblüescht. Herausgegeben von der Walservereinigung Graubünden. Davos 2017. ISBN 978-3909210-05-3
Andreas Lötscher: Areale Diversität und Sprachwandel im Dialektwortschatz. Untersuchungen anhand des Sprachatlas der deutschen Schweiz. Franz Steiner Verlag, Stuttgart 2017 (Zeitschrift für Dialektologie und Linguistik. Beihefte; Band 169). ISBN 978-3-515-11687-9
Andreas Neeser: Nüüt und anders Züüg. Mundartprosa. Zytglogge-Verlag 2017. ISBN 978-3-7296-0955-6
Markus Ramseier (Hrsg.): Die Orts- und Flurnamen des Kantons Basel-Landschaft. Gesamtwerk in Schuber (Band 1 -7). Verlag des Kantons Basel-Landschaft 2017. ISBN 978-3-906819-17-4
Antoine de Saint-Exupéry: De klaan Prìnz. Üssem Frànzeesche ìns Stroßbùrjerische ìwwersetzt vùm Adrien Fernique. Edition Tintenfaß 2017. ISBN 978-3-946190-52-3
Roland Schärer (Hrsg.): Härzschmärz - von Ernst Burren bis Pedro Lenz. Cosmos Verlag 2017. ISBN 978-3-305-00483-6
Yvonn Scherrer: Böimig. Ein Lebensbuch. Cosmos Verlag 2017. ISBN 978-3-305-00464-5. 96 S.
Christian Schmid: Mir stinkts! 50 Redensarten – Herkunft und Bedeutung. Cosmos 2017. ISBN 978-3-305-00452-2
Christian Schmutz: D Seisler hiis böös. Erzählung mit Hör-CD. Zytglogge-Verlag 2017. ISBN 978-3-7296-0953-2
Viktor Schobinger: De tood isch gschnäler als der Ääschme. (Züri-Krimi 28) 2017. ISBN 978-3-908105-28-2
Ursula Stalder-Witschi: Darfs es bitzeli meh sy. Gschichte us der Nachbarschaft. Zytglogge-Verlag 2017. ISBN 978-3-7296-0964-8
Bernhard Walker: Zämurächu: Schpruchjini und Zellute vam Bernhard Walker. Rotten Verlag, Visp 2017. ISBN 978-3-906118-56-7