Cromosoma 1 humano
Cromosomas do par 1 humano con bandeado G. En cada individuo un dos cromosomas deste par procede da nai e o outro do pai.
Cromosomas do par 1 nun cariograma humano masculino.
Características
Lonxitude (bp)	248,956,422 bp (GRCh38)[1]
No. de xenes	1,961 (CCDS)[2]
Tipo	Autosoma
Posición do centrómero	Metacéntrico[3] (123.4 Mbp[4])
Lista completa de xenes
CCDS	Lista de xenes
HGNC	Lista de xenes
UniProt	Lista de xenes
NCBI	Lista de xenes
Visores de mapa externos
Ensembl	Cromosoma 1
Entrez	Cromosoma 1
NCBI	Cromosoma 1
UCSC	Cromosoma 1
Secuencias de ADN completas
RefSeq	NC_000001 (FASTA)
GenBank	CM000663 (FASTA)

O cromosoma 1 humano é un cromosoma pertencente a un dos 23 pares de cromosomas humanos. É o máis longo do noso cariotipo. Nas nosas células diploides temos dúas copias deste cromosoma (un par) e nas haploides unha, igual que ocorre cos outros autosomas. Pola posición do seu centrómero é un cromosoma metacéntrico. O cromosoma 1 comprende 249 millóns de pares de bases de nucleótidos,^[5] o que representa arredor do 8% do total de ADN dunha célula humana.^[6]

A identificación de xenes é unha activa área de investigación na que se usan diferentes métodos, que poden dar lugar a estimacións de números totais de xenes algo diferentes. Actualmente estímase que o cromosoma 1 ten 4.316 xenes, o que supera as predicións anteriores baseadas no seu tamaño.^[5] Foi o último cromosoma en completar a súa secuenciación, rematada dúas décadas despois de comezado o Proxecto Xenoma Humano.

Xenes

Os seguintes son algúns dos xenes situados nos dous brazos do cromosoma 1:

Brazo p

• ACADM: acil-Coencima A deshidroxenase, cadea recta C-4 a C-12
• COL11A1: coláxeno, tipo XI, alfa 1
• CPT2: carnitina palmitoiltransferase II
• DBT: dihidrolipoamida cadea ramificada transacilase E2
• DIRAS3: familia DIRAS, similar a RAS de unión ao GTP 3
• ESPN: espín (xordeira autosómica recesiva 36)
• GALE: UDP-galactosa-4-epimerase
• GJB3: proteína da unión comunicante, beta 3, 31kDa (conexina 31)
• HMGCL: 3-hidroximetil-3-metilglutaril-Coencima A liase (hidroximetilglutaricaciduria)
• KCNQ4: canle de potasio dependente de voltaxe, subfamilia similar a KQT, membro 4
• KIF1B: membro 1B da familia da cinesina
• MFN2: mitofusina 2
• MTHFR: 5,10-metilenotetrahidrofolato redutase (NADPH)
• MUTYH: homólogo de mutY (E. coli)
• NGF: factor de crecemento dos nervios
• PARK7: enfermidade de Parkinson (autosómica recesiva, de comezo temperán) 7
• PINK1: suposta quinase 1 inducida por PTEN
• PLOD1: procoláxeno-lisina 1, 2-oxoglutarato 5-dioxixenase 1
• TSHB: hormona estimulante da tiroide, beta
• UROD: uroporfirinóxeno descarboxilase (o xene causante da porfiria cutánea tarda)

Brazo q

• ASPM: determinante do tamaño do cerebro
• F5: factor V de coagulación (proacelerina, factor lábil)
• FMO3: monooxixenase 3 que contén flavina
• GBA: glicosidase, beta; ácido (inclúe glicosilceramidase) (xene causante da enfermidade de Gaucher)
• GLC1A: xene causante do glaucoma
• HFE2: hemocromatose tipo 2 (xuvenil)
• HPC1: xene causante de cáncer de próstata
• IRF6: xene causante da formación de tecido conectivo
• LMNA: lamina A/C
• MPZ: proteína cero da mielina (neuropatía de Charcot-Marie-Tooth 1B)
• MTR: 5-metiltetrahidrofolato-homocisteína metiltransferase
• PPOX: protoporfirinóxeno oxidase
• PSEN2: presenilina 2 (enfermidade de Alzheimer 4)
• SDHB: complexo da succinato deshidroxenase subunidade B
• TNNT2: troponina cardíaca T2
• USH2A: síndrome de Usher 2A (autosómica recesiva, suave)

Enfermidades asociadas

Coñécense 890 enfermidades asociadas con este cromosoma. Algunhas son a xordeira, enfermidade de Alzheimer, glaucoma e cancro de mama. Os rearranxos e mutacións no cromosoma 1 son frecuentes en cancros e outras enfermidades. Os patróns de variación de secuencia revelan signos dunha selección recente en xenes específicos que poden contribuír á adaptacións humanas, e tamén outras nas que non se ve unha función evidente. As seguintes enfermidades son algunhas das máis importantes asociadas co cromosoma 1:

• síndrome da deleción 1q21.1
• síndrome da duplicación 1q21.1
• enfermidade de Alzheimer
• enfermidade de Alzheimer, tipo 4
• cancro de mama
• enfermidade de Brooke Greenberg (síndrome X)
• deficiencia en carnitina palmitoíltransferase II
• enfermidade de Charcot–Marie–Tooth, tipos 1 e 2
• colaxenopatía, tipos II e XI
• hipotiroidismo conxénito
• xordeira, xordeira autosómica recesiva 36
• síndrome de Ehlers-Danlos
• síndrome de Ehlers-Danlos, tipo cifoscoliose
• trombofilia do factor V Leiden
• polipose adenomatosa familiar
• galactosemia
• enfermidade de Gaucher
• enfermidade de Gaucher tipo 1
• enfermidade de Gaucher tipo 2
• enfermidade de Gaucher tipo 3
• enfermidade similar á de Gaucher
• distrofia corneal similar á gota xelatinosa
• glaucoma
• hemocromatose
• hemocromatose, tipo 2
• porfiria hepatoeritropoiética
• homocistinuria
• síndrome de proxeria de Hutchinson Gilford
• deficiencia de 3-hidroxi-3-metilglutaril-CoA liase
• cardiopatía hipertrófica, mutacións autosómicas dominantes do TNNT2; hipertrofia xeralmente suave; pode estar presente un fenotipo restritivo; alto risco de morte cardíaca súpeta
• enfermidade urinaria do xarope de pradairo
• deficiencia na cadea media da acil-coencima A deshidroxenase
• microcefalia
• síndrome de Muckle-Wells
• xordeira non sindromática
• xordeira non sindromática, autosómica dominante
• xordeira non sindromática, autosómica recesiva
• oligodendroglioma
• enfermidade de Parkinson
• feocromocitoma
• porfiria
• porfiria cutánea tarda
• síndrome pterigo popliteo
• cáncer de próstata
• síndrome de Stickler
• síndrome de Stickler, COL11A1
• síndrome TAR
• trimetilaminuria
• síndrome de Usher
• síndrome de Usher tipo II
• síndrome de Van der Woude
• porfiria variegada

Trastornos cromosómicos

Os principais trastornos debidos a cambios na estrutura ou número de copias do cromosoma 1 son:

• Síndrome da deleción 1p36. É unha deleción dunha rexión do brazo curto. Orixina atraso mental, anormalidades corporais e características faciais.
• Neuroblastoma. Asociada tamén coa deleción 1p36. É un tipo de tumor de neuroblastos (células nerviosoas inmaturas). Orixínase por mutacións somáticas (non conxénitas). A rexión delecionada debe incluír un xene supresor de tumores.
• Síndrome TAR (thrombocytopenia-absent radius). Causada pola deleción 1q21.1, rexión que contén 11 xenes. Orixina hemorraxias. Pero non toda a xente con esta deleción desenvolve a síndrome, polo que debe estar implicado tamén algún outro cambio xenético.
• Outros cancros de orixe somática (non conxénita) están asociados con delecións ou duplicacións no cromosoma 1, como tumores de cerebro, ou a síndrome mielodisplástica (anemia, risco de leucemia).
• Outros cambios no cromosoma 1 poden ser a trisomía parcial 1p ou 1q, a monosomía parcial 1p ou 1q, ou o cromosoma 1 anular.

Notas

Véxase tamén

Bibliografía

• S. G. Gregory1,2, K. F. Barlow1, K. E. McLay1, R. Kaul3, D. Swarbreck1, A. Dunham1, C. E. Scott1, K. et al. The DNA sequence and biological annotation of human chromosome 1. Nature 441, 315-321 (18 de maio de 2006). doi: 10.1038/nature04727 [1]
• Murphy WJ, Fronicke L, O'Brien SJ, Stanyon R (2003). "The Origin of Human Chromosome 1 and Its Homologs in Placental Mammals". Genome Res 13 (8): 1880–8. PMC 403779. PMID 12869576. doi:10.1101/gr.1022303. 
• Revera, M.; Heradien, M; Goosen, A; Corfield, VA; Brink, PA; Moolman-Smook, JC; et al. (2007). "Long-term follow-up of R403WMHY7 and R92WTNNT2 HCM families: mutations determine left ventricular dimensions but not wall thickness during disease progression". Cardiovascular Journal of Africa 18 (3): 146–153. PMID 17612745. 
• Schutte BC, Carpten JD, Forus A, Gregory SG, Horii A, White PS (2001). "Report and abstracts of the sixth international workshop on human chromosome 1 mapping 2000. Iowa City, Iowa, USA. 30 September-3 October 2000". Cytogenet Cell Genet 92 (1–2): 23–41. PMID 11306795. 

Ligazóns externas

• National Institutes of Health. "Chromosome 1". Genetics Home Reference. Arquivado dende o orixinal o 04 de febreiro de 2012. Consultado o 17 de maio de 2006. 
• Reuters Wed, 17 de maio de 2006^{[Ligazón morta]}
• Final genome 'chapter' published BBC NEWS
• De acordo con [2] o cromosoma 1 contén 263 millóns de pares de bases.