Tengku Sri Mara Raja Tengku Tan Sri Ahmad Rithauddeen bin Tengku Mek Haji Ismail (24 Januari 1928 – 29 April 2022) ialah seorang ahli politik Malaysia berketurunan Melayu yang pernah memegang jawatan pengerusi Lembaga Disiplin UMNO. Beliau pernah memegang jawatan Menteri Pertahanan dan Menteri Luar Negeri. Beliau merupakan Ahli Parlimen Kota Bharu selama lima penggal sebelum tewas pada Pilihan Raya Umum 1990 kepada calon Semangat 46.^[1] Beliau merupakan kerabat diraja Kelantan dan cucu kepada Sultan Patani terakhir, Sultan Abdul Kadir Kamarudin Syah. Setelah diturunkan takhta oleh Siam, Sultan Patani dibuang negeri ke Kelantan dan berkahwin dengan Tengku Kembang Petri Binti Sultan Ahmad.

Kronologi

• 1932, 24 Januari: Dilahirkan di Kelantan.
• Tarikh tidak pasti : Menyertai Sekolah Rendah Melayu di Kuala Krai, Kelantan.
• 1945 (umur 13): Menyertai Sekolah Inggeris Ismail di Kota Bharu, Kelantan.
• 1946 - 1950 (umur 14-18): Menyertai Penang Free School di Pulau Pinang.
• 1954 (umur 22): Memperoleh ijazah undang-undang daripada Universiti Nottingham, United Kingdom.
• 1956 (umur 24):
  • Memperoleh ijazah Barrister-at-Law daripada Lincoln's Inn, London.
  • Menjadi majistret di Ipoh, Perak (1956 - 1958).
• 1958 (umur 26): Menjadi Presiden Mahkamah Tengah (kini Mahkamah Sesyen) di Muar, Johor.
• 1960 (umur 28): Menjadi Peguam Persekutuan Timbalan Pendakwa Raya (DPP) di Kuala Lumpur.
• 1962 (umur 30): Menjadi Peguam Persekutuan Kanan Penasihat Undang-undang Negeri Kelatan.
• 1965 (umur 33): Meletakkan jawatan perkhidmatan awam untuk menyertai sektor swasta.
• 2022 (umur 94): Meninggal dunia akibat sakit tua di Kuala Lumpur pada 29 April. Dikebumikan di Tanah Perkuburan Islam Bukit Kiara, Kuala Lumpur.

Kerjaya politik

• 1965, Mei (umur 33): Menjadi Ahli Parlimen Kota Bharu, Kelantan sehingga 1990.
• 1970 (umur 38): Menjadi Timbalan Menteri Pertahanan.
• 1972 (umur 40): Menjadi anggota Majlis Agung UMNO.
• 1973 (umur 41): Menjadi Menteri Tugas Khas dalam Jabatan Perdana Menteri.
• 1974, 5 September (umur 42): Menjadi Menteri Penerangan dan Tugas Khas.
• 1975, 13 Ogos (umur 43): Menjadi Menteri Luar Negeri sehingga 16 Julai 1981.
• 1976, Februari (umur 44): Menerima anugerah Seri Paduka Mahkota Perlis (S.P.M.P.), dengan gelaran "Datuk".
• 1981 (umur 49):
  • Menjadi Menteri Perdagangan dan Industri.
  • Menjadi Naib Presiden UMNO.
• 1982 (umur 50): Menerima Anugerah Kelas Kedua Wisyah Al-Malek Abdul Aziz daripada Raja Khalid dari Arab Saudi.
• 1984, 17 Julai (umur 52): Menjadi Menteri Hal-ehwal Luar Negeri sehingga 10 Ogos 1986.
• 1987 (umur 55):
  • 20 Mei: Menjadi Menteri Pertahanan sehingga Oktober 1990.
  • Dipilih sebagai anggota Majlis Agung UMNO (Baru) dengan memperoleh undi yang keempat terbanyak.
• 1989 (umur 57):
  • Menjadi pengerusi bersama Pihak Berkuasa Bersama Malaysia-Thailand dengan Kasem Samosom Kasemsri, bekas Timbalan Menteri Thailand.
  • Menjadi naib presiden Persatuan Bola Sepak Malaysia (FAM).
• 1990 (umur 58): Menjadi Ketua Bahagian UMNO Kota Bharu, Kelantan sehingga September 1993.
• 1991 (umur 59):
  • April: Menjadi pengerusi Jawatankuasa Separa Profesional FAM.
  • 5 Jun: Menerima anugerah Panglima Mangku Negara (P.M.N.) daripada Yang di-Pertuan Agong, dengan gelaran "Tan Sri".
• 1992 (umur 60): Menjadi Pro-Canselor Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM).
• 1993 (umur 61):
  • 11 September: Meletakkan jawatannya sebagai Ketua Bahagian UMNO Kota Bharu, Kelantan.
  • September: Menerima Pingat Penghargaan Perdana Menteri daripada Lembaga Pertubuhan Peladang (FAO).
  • Menjadi Penashihat Kehormat Sepanjang Hayat kepada Bahagian UMNO Kota Bharu, Kelantan.
• 1999 (umur 67):
  • Ogos: Menjadi anggota Majlis Perundingan Ekonomi Negara Kedua (MAPEN II).
  • Menjadi penasihat kepada KPMG-Peat Marwick.
  • Menjadi Penasihat Undang-undang kepada Lee & Kee Securities.
  • Menjadi Penasihat Kehormat kepada Old Frees Association (OFA) sehingga 2001.
• 2001 (umur 69):
  • Januari: Menjadi pengerusi Lembaga Disiplin UMNO.
  • 1 April: Menjadi Pro-Canselor Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) sehingga 2004.
• 2004 (umur 72): Menjadi pengerusi Yayasan Tuanku Syed Sirajuddin.
• 2005, 16 September (umur 73): Menerima Anugerah Duta Keamanan pada Hari Keamanan Dunia.

Meninggal dunia

Beliau meninggal dunia pada 29 April 2022 di kediamannya di Jalan Duta, Kuala Lumpur pada usia 94 tahun.^[2] Jenazahnya telah selamat disemadikan di Tanah Perkuburan Islam Bukit Kiara, Kuala Lumpur.^[3]

Anugerah dan penghargaan

•  Malaysia :
  • Panglima Mangku Negara (PMN) – Tan Sri (1991)
•  Kelantan :
  • Gelaran Kebesaran Negeri Kerabat Bergelar - Tengku Sri Mara Raja (1966)
  • Paduka Mahkota Kelantan (Al-Muhammadi III) (PMK)
•  Perlis :
  • Darjah Seri Paduka Mahkota Perlis (SPMP) – Dato' Seri (1976)^[4]
•  Pahang :
  • Sri Sultan Ahmad Shah (SSAP) – Dato' Sri (1981)^[5]

•  Jepun :
  • Grand Cordon of the Order of the Rising Sun (2018)

Rujukan

Pautan luar

• (Melayu) Ensiklopedia Malaysia: Kronologi Tengku Ahmad Rithauddeen Ismail
• (Inggeris) Biodata Tengku Rithauddeen

Jika anda melihat rencana yang menggunakan templat ((tunas)) ini, gantikanlah ia dengan templat tunas yang lebih spesifik.