Prazeodimiom – Neodimiom – Prometiom | ||||
| ||||
Perzhioù hollek | ||||
Niver atomek | 60 | |||
Rummad kimiek | Lantanidoù | |||
Strollad | Lantanidoù | |||
Trovezh | 6 | |||
Bloc'h | f | |||
Tolz atomek | 144,240 | |||
Aozadur elektronek | ||||
[Xe] 4f4 6s2 Dasparzh an elektronoù : 2, 8, 18, 22, 8, 2 | ||||
![]() | ||||
Perzhioù atomek | ||||
Niver oksidadur | + 3 Oksidenn vazennek skañv | |||
Tredanleiegezh | 1,14 (Skeul Linus Pauling) | |||
Gremmoù ionadur | 1 : 533,081 kJ/mol 2 : 1 034,322 kJ/mol 3 : 2 132,324 kJ/mol 4 : 3 898,004 kJ/mol | |||
Skin atomek | 239 pm | |||
Skin kenamsav | 188 pm | |||
Skin Van der Vaals | (stlenn ebet) | |||
Perzhioù fizikel | ||||
Arvez | Kaled | |||
Douester (≈20 °C) | 7 g/cm3 | |||
Teuzverk | 1 016 °C | |||
Bervverk | 3 074 °C | |||
Tredanharzusted | 643 nΩ•m (e 20 °C) | |||
Neuz an elfenn | ||||
![]() | ||||
![]() |
Un elfenn gimiek eo an neodimiom ; Nd eo e arouez kimiek, 60 e niver atomek ha 144,240 e dolz atomek.
E 1839 e tizoloas ar c'himiour svedat Carl Gustaf Mosander an didimiom, a zo ur meskaj eus tri douar rouez ; unan anezho eo ar c'heriom 58Pr, bet dizoloet gant Axel Erdmann e 1839 ivez.
E 1885 e voe hiniennekaet an div elfenn all gant ar c'himiour aostrian Carl Auer von Wesbach : ar prazeodimiom 58Pr hag an neodimiom 60Nd.
Eus ar gresianeg νέος neos, "nevez", ha διδύμος didumos, "gevell" e teu neodimiom : kevret gant keriom ha prazeodimiom en e gaver er c'hailhoù.
Er c'hailhoù bastnäsit (Pr,La,Y)CO3F ha monazit (Pr,La,Th,Nd,Y)PO4 pergen e kaver neodimiom.[1].
Ur metal liv an argant gwenn, blot, govelius hag orjalennus eo an neodimiom.
Buan e vez oksidet en aer ; diskolpañ a ra an oksidenn, ar pezh a laka muioc'h a vetal en aer : goude ur bloavezh ne chom nemet oksidenn neodimiom[2].
Par da re ar c'heriom ha re ar prazeodimiom eo perzhioù kimiek an neodimiom.
Eus Nd-124 betek Nd-161 ez astenn skalfad izotopoù an neodimiom.
Pemp izotop stabil a gaver en natur : 142Nd, 143Nd, 145Nd, 146Nd ha 148Nd, Nd-142 o vezañ an hini stabilañ.
Skinizotopoù zo anavezet ivez, 33 anezho, ar re stabilañ o vezañ Nd-144 hag Nd-150 ; en natur e vezont kavet.
Izotop | % en natur | Hanter-vuhez | Digevanad |
---|---|---|---|
142Nd | 27,2 | Stabil, 82 neutron | |
143Nd | 12,2 | Stabil, 83 neutron | |
144Nd | 23,8 | 2,29 x 1015 bloavezh | 140Ce (dre skinoù α) |
145Nd | 8,3 | > 6 x 1016 bloavezh | 141Ce (dre skinoù α) |
146Nd | 17,2 | Stabil, 86 neutron | |
148Nd |
5,7 |
> 3 x 1018 bloavezh |
144Ce (dre skinoù α) |
148Sm (dre skinoù β) | |||
150Nd | 5,6 | 6,7 x 1018 bloavezh | 150Sm (dre skinoù β) |
Kimiezh | Elfennoù kimiek |
---|
Rolloù hervez an arouez ~ hervez an anv •
Taolenn beriodek |