Upon independence from the Soviet Union in 1991, Armenia adopted the anthem "Mer Hayrenik" in its place, though there has been occasional debate about restoring the music of the anthem of the Armenian SSR with different lyrics as the national anthem.
I
Սովետական ազատ աշխարհ Հայաստան՝
Բազում դարեր դաժան ճամփա դու անցար՝
Քաջ որդիք քո մաքառեցին քեզ համար՝
Որ դառնաս դու մայր հայրենիք հայության։
Կրկներգ․
Փառք քեզ՝ միշտ փառք՝ Սովետական Հայաստան՝
Աշխատասեր՝ ճարտարագործ-շինարար՝
Ժողովրդոց սուրբ դաշինքով անսասան՝
Դու ծաղկում ես և կերտում լույս ապագադ։
II
Լենինն անմահ մեզ հուրն անշեջ պարգեվեց՝
Մեր դեմ շողաց երջանկաբեր այգաբաց՝
Հոկտեմբերը կործանումից մեզ փրկեց
Եվ տվեց մեզ նոր՝ պայծառ կյանք փառապանծ։
Կրկներգ
III
Մեծ Ռուսիան մեզ եղբայրության ձեռք մեկնեց՝
Մենք կերտեցինք ամրակուռ նոր պետություն՝
Լենինյան մեր կուսակցությունն իմաստուն
Հաղթորեն մեզ դեպ կոմունիզմ է տանում։
II
Leninn anmah mez hurn anshej pargevets,
Mer dem shoghats yerjankaber aygabats,
Hoktemberë kortzanumits mez phërkets
Yev tëvets mez nor, paytzarr kyanq pharrapantz.
Kërknerg
III
Metz Rrusian mez yeghbayruthyan dzerrq meknets,
Menq kertetsinq amrakurr nor petuthyun,
Leninyan mer kusaktsuthyunn imastun,
Haghthoren mez dep komunizm e tanum.
I
Советская свободная страна Армения,
За множество веков суровый путь ты прошла,
Храбрые сыны твои геройски погибли за тебя,
Чтоб ты стала матерью-родиной для армян
Припев:
Слава тебе, всегда - слава, Советская Армения,
Трудолюбивая, мастерица-строительница,
В священном неколебимом согласии народов,
Ты цветешь и творишь свое светлое будущее!
II
Бессмертный Ленин наделил нас негаснувшим огнем,
Пред нами открылась аллея к счастью,
Октябрь нас от крушения спас
И дал нам жизнь новую, яркую и славную
Припев
III
Великая Русь протянула нам братскую руку,
Мы создали крепкое государство,
Ленинская партия мудрая
Победно к коммунизму нас ведет!
Chorus:
Glory to you, always glory, Soviet Armenia,
Hardworking, architect-builder,
With the unshakeable holy alliance of the people:
You flourish and create a bright future.
II
Immortal Lenin gave us an unrelenting fervour,
A dawn of fortune shone upon us,
The October Revolution saved us from destruction
And gave us a new, happy, glorious life.
Chorus
III
Great Russia extended a hand of brotherhood to us,
We built a strong, new state, Our Leninist party wisely
Victoriously leads us to communism.
I
Սովետական ազատ աշխարհ Հայաստան՝
Բազում դարեր դաժան ճամփա դու անցար՝
Քաջ նախնիք մեր մաքառեցին քեզ համար՝
Որ դառնաս դու մայր-Հայրենիք հայության։
Կրկներգ I․
Փառք քեզ՝ միշտ փառք՝ հերոսական Հայաստան՝
Հանճարեղ դու ճարտարագործ-շինարար՝
Ժողովրդոց սուրբ դաշինքով ստալինյան՝
Դու ծաղկում ես և կերտում լույս ապագադ։
II
Լենինն անմահ մեզ հուրն անշեջ պարգևեց՝
Մեր դեմ շողաց երջանկաբեր այգաբաց՝
Ստալինը մեծ՝ կործանումից մեզ փրկեց
Եվ տվեց մեզ նոր՝ ազատ կյանք փառապանծ։
Կրկներգ II․
Փառք քեզ՝ միշտ փառք՝ վերածնված Հայաստան՝
Հանճարեղ դու ճարտարագործ-շինարար՝
Ժողովրդոց սուրբ դաշինքով ստալինյան՝
Դու ծաղկում ես և կերտում լույս ապագադ։
III
Մեծ Ռուսիան մեզ եղբայրության ձեռք մեկնեց՝
Մենք կերտեցինք ամրակուռ՝ նոր պետություն՝
Ոչ մի ոսոխ չի կարող ծնկի բերել
Անսասան ժողովրդին մեր հնագույն։
Կրկներգ III․
Փառք քեզ՝ միշտ փառք՝ Սովետական Հայաստան՝
Հանճարեղ դու ճարտարագործ-շինարար՝
Ժողովրդոց սուրբ դաշինքով ստալինյան՝
Դու ծաղկում ես և կերտում լույս ապագադ։
I
Sovetakan azat ashxarh Hayastan,
Bazum darer dazhan champha du antsar,
Qaj naxniq mer maqarretsin qez hamar,
Vor darrnas du mayr-Hayreniq hayuthyan.
Kërknerg I:
Pharrq qez misht pharrq, herosakan Hayastan,
Hancaregh du cartaragortz-shinarar,
Zhoghovërdots surb dashinqov Stalinyan,
Du tsaghkum es yev kertum luys apagad.
II
Leninn anmah mez hurn anshej pargevets,
Mer dem shoghats yerjankaber aygabats,
Stalinë metz kortzanumits mez phërkets,
Yev tvets mez nor azat kyanq pharrapantz.
Kërknerg II:
Pharrq qez misht pharrq, veratznëvatz Hayastan,
Hancaregh du cartaragortz-shinarar,
Zhoghovërdots surb dashinqov Stalinyan,
Du tsaghkum es yev kertum luys apagad.
III
Metz Rrusian mez yeghbayruthyan dzerrq meknets,
Menq kertetsinq amrakurr nor petuthyun,
Voch mi vosox chi karogh tzënki berel
Ansasan zhoghovërdin mer hënaguyn.
Kërknerg III․
Pharrq qez misht pharrq, Sovetakan Hayastan,
Hancaregh du cartaragortz-shinarar,
Zhoghovërdots surb dashinqov Stalinyan,
Du tsaghkum es yev kertum luys apagad.
I
Советская свободная страна Армения,
За множество веков суровый путь ты прошла,
Храбрые сыны твои геройски погибли за тебя,
Чтоб ты стала матерью-родиной для армян.
Припев I:
Слава тебе, всегда - слава, героическая Армения,
Ты гениальная мастерица-строительница,
В священном согласии народа и Сталина
Ты цветёшь и творишь свое светлое будущее!
II
Бессмертный Ленин наделил нас негаснувшим огнем,
Пред нами открылась аллея к счастью,
Великий Сталин нас от крушения спас
И дал нам жизнь новую, свободную и славную.
Припев II:
Слава тебе, всегда - слава, возрождённая Армения,
Ты гениальная мастерица-строительница,
В священном согласии народа и Сталина
Ты цветёшь и творишь свое светлое будущее!
III
Великая Русь протянула нам братскую руку,
Мы создали крепкое государство,
Никакая сила не может поставить на колени
Наш древний непоколебимый народ!
Припев III:
Слава тебе, всегда - слава, Советская Армения,
Ты гениальная мастерица-строительница,
В священном согласии народа и Сталина
Ты цветёшь и творишь свое светлое будущее!
I
Soviet free land Armenia,
You have gone through many cruel centuries, Our brave ancestors fought for you,
For you to become the motherland of the Armenians.
Chorus I:
Glory to you, always glory, hero of Armenia,
You are a brilliant architect-builder,
With Stalin's holy alliance of the people,
You flourish and create a bright future.
II
Immortal Lenin gave us an unrelenting fervour,
A dawn of fortune shone upon us,
Great Stalin saved us from destruction
And gave us a new, free, glorious life.
Chorus II:
Glory to you, always glory, reborn Armenia,
You are a brilliant architect-builder,
With Stalin's holy alliance of the people,
You flourish and create a bright future.
III
Great Russia extended a hand of brotherhood to us,
We built a strong, new state,
No enemy can bring to its knees
Our ancient unshakeable people.
Chorus III:
Glory to you, always glory, Soviet Armenia,
You are a brilliant architect-builder,
With Stalin's holy alliance of the people,
You flourish and create a bright future.
Restoration attempts
The anthem has always maintained simultaneous public support and displeasure in Armenia,[5] and there have been attempts to restore the anthem's melody with new lyrics as the national anthem of the Republic of Armenia, similar to the case with Russia's in 2000 during the early years of Vladimir Putin's presidency. Some Armenian composers and artists have long disliked the uncomplicated theme of the current national anthem, "Mer Hayrenik", and have expressed a desire for a more solemn tune,[6] while others have stated that singing "Mer Hayrenik" itself has carried too much sorrow throughout the 20th and 21st centuries and that a more joyous alternative should be chosen.[7] In 2019, National Assembly vice-speaker Alen Simonyan claimed that most Armenians do not like the current anthem.[5]Eurasianet reported in 2019 that the current anthem remains unpopular with many Armenians, mainly for aesthetic reasons.[8]
In 2005, the issue of changing the national anthem was discussed in government, which culminated in a constitutional referendum on adopting new state symbols within one year (by 6 December 2006).[5][9] In early 2006, a competition for a new anthem was held by Minister of Culture Hasmik Poghosyan. The competition received 85 entries, and in August the commission shortlisted five, which did not include "Mer Hayrenik" but included a proposal with the music of the anthem of the Armenian SSR and lyrics by Armen Soghomonyan.[5] This proposal won the competition, but the commission members rejected the submitted lyrics, urging local authors to submit better ones.[6] While several Armenian music and arts figures were indifferent to or supportive of the change to the music,[10] the results of the competition were eventually scrapped in October, after strong opposition from the Armenian Revolutionary Federation (or "Dashnaks"), then a member of the ruling coalition, throughout over the selection of a Soviet-era song. The government instead adopted a draft law that would keep "Mer Hayrenik" as the anthem for at least one more year.[6] The adoption of the law was after the 6 December 2006 date set late the year prior as the constitutional deadline for reaffirming the existing state symbol.[9]
In 2012, actor Sos Sargsyan, writer Levon Ananyan and publicist Zori Balayan sent an open letter with 2,208 signatures to the president petitioning to restore the Soviet-era coat of arms designed by painter Martiros Saryan and the anthem composed by Aram Khachaturyan. Ananyan stated, "... this is an issue that’s always important and has to always be raised, it’s the face of our country, our symbols that have to be representative and impressive." Political historian Shushan Khatlamajyan, the widow of the painter who restored Armenia's current coat of arms, opposed the restoration of the anthem, stating that people were trying to return "symbols of a period when they had a good life" and attributed Russia's Soviet-era anthem restoration to "pro-empire aspirations", stating, "... what do we want to achieve by trying to bring back fragments from our past?" while director of the Martin Saryan House-Museum Ruzan Saryan, Martin's granddaughter, supported it, stating, "... viewing the masterpieces by Saryan and Khachaturyan through the prism of ‘totalitarian past’ is medieval prejudice.”[11]
In 2015, Chairman of the Composers' Union of ArmeniaAram Satyan criticised the current Armenian anthem's sad impression and stated that the tone of the music should rise and become upbeat in the process. He stated, "In the case of other nations’ anthems we see some grandeur as it rises to the space, and ours on the contrary is directed to the earth… We can restore Aram Khachaturian’s music or use the Hayastan song composed by Gabriel Yeranyan in 2012."[12]
In 2018, the House-Museum of Aram Khachaturian proposed for the national anthem to be changed to one based on the music of that of the Armenian SSR, composed by Khachaturian. This petition was not supported at the time in Armenia, which was dealing with the 2018 Armenian protests and revolution.[5]
In 2019, another suggestion to adopt a national anthem based on the music of the anthem of the Armenian SSR was put forward by vice-speaker of the National Assembly Alen Simonyan.[5][8] In a Facebook post, he stated that it is "a powerful anthem that meets all the requirements." His comment received support from composer Ara Gevorgyan, who replied, "It is a great hymn and we look forward to the decision to restore it." Simonyan subsequently created a Facebook poll, in which two-thirds of more than 6,500 respondents voted in favour of the change. Minister of Diaspora Babken Ter-Grigoryan responded by stating that he would survey the Armenian diaspora on the potential change.[8] With Armenia's new parliament under Nikol Pashinyan seated just three weeks prior, many among the Armenian public responded by saying it was not a pressing issue at the time.[5][8] A member of the Armenian Revolutionary Federation again expressed strong opposition to the idea.[8]
I
Святая земля Арарата, моя Армения,
За множество веков суровый путь ты прошла,
Твои сыновья пролили святую кровь,
Чтоб ты прославилась как мать-родина для армян.
Припев:
Слава тебе, всегда — слава, колыбель Ноя Армения,
Гениальная словом, мастерица-строительница,
Непоколебимая, как меч, благословлённый святым Варданом,
Здравствуй во веки веков!
II
Запечатлевшие бессмертие Христа Бога,
Пред нами открылись врата царства,
Освободившись от оков тьмы,
Наше государство крепло на протяжении веков.
Припев
III
В священной колыбели судьбы
Мы создали крепкое государство,
Перед лицом вечно беспощадной смерти непоколебимое,
Прошедшее путь от смерти к бессмертию!
Припев
I
The Holy Land of Araratian Armenia, For centuries you had gone through brutal pathways,
By the holy blood of your martyred sons
You are always a glorious Motherland of all-Armenians!
Chorus:
Glory, always glory to you, the hearth of Noah, Armenia,
In your divine wisdom, in your creative–genius!
By the blessed steadfast Sword of Saint Vardan
You live on and will be forever and ever.
II
Sealed by the immortality of Christ the Lord,
The doors of Kingdom are open to us,
Delivered from dark yokes
We proved our identity for ages as is.
Chorus
III
In this holy land, where once was a Paradise,
We edified our firm, unbending image,
Facing death with conscious heroism,
Marching through to eternal life.
Chorus
Notes
^Armenian: Հայկական Սովետական Սոցիալիստական Հանրապետություն օրհներգ, Cyrillic: Ҳайкакан Советакан Социалистакан Ҳанрапетуҭюн орҳнерг, romanized: Haykakan Sovetakan Socʼialistakan Hanrapetutʼyun orhnerg
Armenian SSR
