Gebeurtenissen
Algemeen
- 1903 - Een Frans vissersschip uit Boulogne strandt bij Hoek van Holland, 13 doden.
- 1919 - De Nederlandse luchtvaartmaatschappij KLM wordt opgericht en is daarmee de oudst bestaande luchtvaartmaatschappij van de wereld.[1]
- 1985 - Het cruiseschip Achille Lauro wordt gekaapt door Palestijnse terroristen.[1]
- 1992 - Abimael Guzmán, de leider van de Peruviaanse maoïstische guerrillabeweging Lichtend Pad, wordt door een militaire rechtbank na een proces achter gesloten deuren veroordeeld tot levenslange celstraf wegens hoogverraad.
- 2010 - Overstromingen en modderlawines in de Indonesische provincie West-Papoea kosten aan minstens 97 mensen het leven en maken duizenden mensen dakloos.
- 2011 - Het Nobelcomité maakt bekend dat de Nobelprijs voor de Vrede is toegekend aan Ellen Johnson Sirleaf, Leymah Gbowee en Tawakkul Karman voor hun inspanningen ter verbetering van vrouwenrechten.
- 2015 - De Verenigde Staten laat eind oktober meer dan 5000 gevangenen vervroegd vrij om overbevolking in de gevangenissen tegen te gaan.
- 2016 - De leider van de Turkse Hells Angels uit de Duitse stad Gießen is doodgeschoten.[2]
- 2016 - De Eenheid Den Haag van het Korps Nationale Politie concludeert na een interne onderzoek naar de dood van Mitch Henriquez dat vier van vijf betrokken politieagenten ernstig plichtsverzuim valt te verwijten en de vijfde betrokken agent plichtsverzuim pleegde.[3]
- 2017 - Tienduizenden Spanjaarden gaan de straat op om de crisis over een eenzijdige afsplitsing van Catalonië te bezweren. De betogers, in Barcelona in het wit gekleed en met witte ballonnen, scandeerden voor het stadhuis leuzen als 'minder haat', 'meer dialoog' en 'minder testosteron'. Ook in Madrid wordt gedemonstreerd. De betogers roepen in beide steden op tot vreedzaam overleg.
- 2021 - Bij een aardbeving met een kracht van 5,9 vallen in de Pakistaanse provincie Beloetsjistan zeker 20 doden en honderden gewonden. Het epicentrum ligt ca. 100 km ten oosten van Quetta.[4][5]
- 2022 - De Nobelprijs voor de Vrede is dit jaar toegekend aan de Wit-Russische mensenrechtenactivist Ales Bialiatski en de Russische mensenrechtenorganisatie Memorial en de Oekraïense organisatie Center for Civil Liberties.[6]
- 2023 - Het westen van Afghanistan wordt getroffen door een aardbeving met een kracht van 6,3 op de schaal van Richter met het epicentrum zo'n 40 kilometer ten noordwesten van de stad Herat, gevolgd door een reeks zware naschokken. Volgens de Verenigde Naties is er sprake van enkele honderden doden.[7]
- 2023 - De humanitaire VN-organisatie OCHA maakt bekend dat Somalië zwaar getroffen is door zware regenval en daaropvolgende overstromingen die op 4 oktober 2023 zijn begonnen in Baidoa en het gebied om deze stad. Zeker 86.000 mensen zijn in problemen geraakt door de regens die het begin van de regentijd markeren maar heviger zijn dan normaal vanwege het El Niño fenomeen.[8]
Oorlog
- 1571 - Slag bij Lepanto, waarin de Turkse vloot door de christelijke alliantie werd verslagen.[1]
- 1940 - Duitsland valt Roemenië binnen.[1]
- 1943 - Japan executeert 100 Amerikaanse gevangenen op Wake.[1]
- 1944 - de eerste raketaanval op België: om 22u sloeg een V-2-bom in op Brasschaat, een gemeente ten noordoosten van Antwerpen.
- 1944 - De eerste en enige gewapende opstand in het concentratiekamp Auschwitz door het Sonderkommando. Deze gebeurtenissen zijn verfilmd in de film The Grey Zone.
- 1950 - De Verenigde Naties onder leiding van de Verenigde Staten vallen Korea binnen.
- 2010 - Bij een dubbele bomaanslag op een soefiheiligdom in de Zuid-Pakistaanse havenstad Karachi komen minstens negen mensen om het leven.
- 2001 - Amerikaanse invasie van Afghanistan, begin van de Afghaanse Oorlog.
- 2015 - Het Syrische regeringsleger voert samen met de Libanese militante beweging Hezbollah en Iraanse grondtroepen een groot offensief in de provincies Hama en Idlib. Ze worden daarbij ondersteund door Russische lucht- en raketaanvallen.
- 2023 - De Palestijnse organisatie Hamas voert een massale verrassingsaanval uit op Israël. Ze vuren duizenden raketten af en gewapende militanten steken de grens over, vallen Israëliërs aan en maken militair materieel buit. Onder meer op het Supernova festival bij de kibboets Re'im richten Hamas-terroristen een bloedbad aan, waarbij meer dan 260 festivalgangers omkomen. Uit verschillende plaatsen worden tientallen burgers ontvoerd. Israël reageert met luchtaanvallen op Hamas-doelen in de Gazastrook. Beide kampen maken melding van duizenden doden en gewonden, een oorlog tussen Israël en Hamas is ingezet.[9][10]
Politiek
- 1840 - Koning Willem I doet afstand van de troon.[1]
- 1949 - De Duitse Democratische Republiek (DDR) wordt gevormd.[1]
- 1960 - De Amerikaanse presidentskandidaten John F. Kennedy en Richard Nixon hebben een vierde verkiezingsdebat over de Koude Oorlog.
- 2000 - Vojislav Koštunica legt in Joegoslavië de eed af als president.
- 2010 - De Nederlandse koningin Koningin Beatrix benoemt VVD-leider Mark Rutte tot formateur van het minderheidskabinet-Rutte van VVD en CDA, dat gedoogsteun krijgt van de PVV.
- 2012 - Tijdens de presidentsverkiezingen wordt Hugo Chávez herverkozen als president van Venezuela en begint aan een vierde termijn.
- 2014 - De vier onderhandelende partijen voor de Belgische federale regering (N-VA, CD&V, Open VLD en MR) bereiken een regeringsakkoord. Charles Michel (MR) wordt voorgedragen als eerste minister.
- 2016 - De Verenigde Staten heffen de laatste economische sancties tegen Myanmar op.
- 2016 - De Filipijnen schorten alle militaire oefeningen met de Verenigde Staten op.[11]
- 2017 - Het nieuwe kabinet doorbreekt de politieke patstelling in de al decennialang slepende discussie over het Nederlandse gedoogbeleid van softdrugs. Er komen plantages onder staatstoezicht, waarvan maximaal tien gemeenten de komende vier jaar wiet mogen afnemen.
- 2019 - Na een telefonisch overleg met de Turkse president Erdoğan kondigt president Trump aan dat de Amerikaanse troepen definitief worden teruggetrokken uit Rojava, een autonome Koerdische regio in Noord-Syrië.
Religie
- 1947 - Bisschopswijding van Antonius Hanssen, bisschop-coadjutor van Roermond.
- 1954 - Encycliek Ad Sinarum Gentem van Paus Pius XII aan het Chinese volk over de supranationaliteit van de Kerk.
- 1956 - Zaligverklaring van Paus Innocentius XI.
- 1990 - Zaligverklaring van de Italiaanse priesters Hannibal Mary Di Francia (1851-1927) en Joseph Allamano (1851-1926) in Rome door Paus Johannes Paulus II.
- 2003 - Paus Johannes Paulus II bezoekt het Heiligdom van Onze-Lieve-Vrouw van de Rozenkrans in Pompeï.
Sport
- 1946 - Opening van het Qemal Stafastadion in Tirana, Albanië.
- 2007 - In de wedstrijd Heerenveen-Heracles (9-0) scoort Afonso Alves zeven keer, een record in de geschiedenis van de eredivisie.
- 2017 - Bij het kwalificatietoernooi voor het WK 2018 wint Oranje met 3-1 in Borisov van Wit-Rusland, maar door de 8-0 zege van de Zweden tegen Luxemburg lijkt Oranje kansloos om zich te plaatsen voor het WK Voetbal.
- 2017 - Het Nigeriaans voetbalelftal plaatst zich dankzij een 1-0 overwinning in eigen huis op Zambia voor het WK voetbal 2018 in Rusland.
- 2017 - De Noorse voetbalbond betaalt mannelijke en vrouwelijke internationals voortaan evenveel. Alle spelers van de nationale elftallen kunnen dezelfde premies tegemoet zien voor hun prestaties in de nationale elftallen.
- 2021 - Bij de Europese Kampioenschappen baanwielrennen in het Zwitserse Grenchen wint Shanne Braspennincx de gouden medaille op de sprint.[12]
- 2021 - Bij de Europese Kampioenschappen baanwielrennen in het Zwitserse Grenchen haalt Vincent Hoppezak zilver bij de scratch.[13]
- 2021 - Bij de wereldbekerwedstrijden kortebaan in Boedapest duikt zwemmer Luc Kroon 0,15 seconden onder zijn eigen Nederlands record op de 400 meter vrije slag in een tijd van 3.39,69.[14]
- 2023 - Max Verstappen wordt voor de derde maal op rij wereldkampioen in de Formule 1. In de Grand Prix van Qatar valt zijn concurrent Sergio Pérez in de sprintrace uit, waardoor Verstappen, die zelf tweede wordt, niet meer in te halen is in het F1-klassement.[15]
- 2023 - Pools wielrenster Kasia Niewiadoma wint de Wereldkampioenschappen gravel in Veneto (Italië). De Italiaanse Silvia Persico verslaat in de eindsprint Demi Vollering uit Nederland, die haar landgenotes Yara Kastelijn en Lorena Wiebes als vierde en vijfde ziet eindigen.[16]
- 2023 - De Sloveen Tadej Pogačar schrijft voor de derde achtereenvolgende keer de Ronde van Lombardije op zijn naam. Italiaans wielrenner Andrea Bagioli wordt tweede en Pogačars landgenoot Primož Roglič komt als derde over de eindstreep.[17]
- 2023 - Voetbalclub Almere City FC noteert de eerste thuiszege in de Eredivisie in de historie van de voetbalclub door RKC Waalwijk met 1-0 te verslaan.[18]
Wetenschap en technologie
- 1913 - Henry Ford introduceert de lopende band.[1]
- 1916 - De Provinciale Utrechtse Elektriciteits Maatschappij wordt opgericht.
- 1920 - Het Ir. D.F. Woudagemaal te Lemmer wordt in gebruik genomen.
- 1952 - De streepjescode ofwel barcode werd officieel gepatenteerd.[1]
- 1959 - Loena 3 maakt de eerste foto's van de "achterkant" van de maan; een Britse observatiepost verspreidde de foto's eerder in het Westen dan de Sovjets in de Sovjet-Unie zelf.
- 2002 - Spaceshuttle Atlantis wordt gelanceerd voor missie STS-112 om een bouwelement naar het ISS te brengen.[19]
- 2010 - Het Nobelcomité maakt bekend dat de Nobelprijs voor de Literatuur dit jaar is toegekend aan de Peruviaanse schrijver en politicus Mario Vargas Llosa.
- 2014 - De Nobelprijs voor de Natuurkunde gaat dit jaar naar de Japanners Isamu Akasaki en Hiroshi Amano, en de Japans/Amerikaanse Shuji Nakamura voor de uitvinding van efficiënte blauwlichtdiodes die energiebesparende witte verlichting mogelijk maken.
- 2015 - De WHO maakt bekend dat er afgelopen week voor het eerst in anderhalf jaar wereldwijd geen nieuwe besmetting van ebola is gerapporteerd.
- 2015 - De Britse wetenschapper Tomas Lindahl en de Amerikanen Paul Modrich en Aziz Sancar krijgen de Nobelprijs voor de Scheikunde toegekend vanwege hun onderzoek naar DNA-reparatie.
- 2016 - Aan de Colombiaanse president Juan Manuel Santos is de Nobelprijs voor de Vrede toegekend: Voor zijn vastberaden inspanningen om de al 50 jaar durende burgeroorlog in zijn land te beëindigen".
- 2019 - Het Nobelcomité maakt bekend dat de Nobelprijs voor Fysiologie of Geneeskunde dit jaar gaat naar de Amerikanen William Kaelin, Gregg Semenza en de Brit Peter Ratcliffe voor hun onderzoek naar hoe cellen in aanraking komen met zuurstof en zich daaraan aanpassen.[20]
- 2021 - Het Nobelcomité maakt bekend dat de Nobelprijs voor Literatuur dit jaar naar de Tanzaniaanse schrijver Abdulrazak Gurnah gaat.[21]
- 2022 - Lancering van een Lange Mars 11H raket vanaf het DeBo 3 schip in de Gele Zee bij China voor de CentiSpace-1 S5 & S6 missie met twee satellieten van Future Navigation die moeten gaan zorgen voor diensten ter verbetering van GNSS signalen.[22]
- 2022 - Lancering van een Electron raket van Rocket Lab vanaf LC-1B op het Māhia schiereiland in Nieuw-Zeeland voor de It Argos Up From Here missie met de GAzelle satelliet die deel gaat uitmaken van de Argos worldwide Data Collection System (Argos DCS) constellatie.[23]
- 2023 - Lancering van een Miura 1 raket van het Spaanse ruimtevaartbedrijf PLD Space vanaf het El Arenosillo lanceercomplex in Huelva (Spanje) voor een suborbitale testvlucht. De raket bereikt een hoogte van 46 km (gepland: 80 km) tijdens een missie van 5 minuten (gepland: 12 minuten) waarna de herbruikbare draagraket uit de Atlantische Oceaan wordt gehaald. Het bedrijf is tevreden met dit resultaat.[24][25][26]
.jpg)
_cropped.jpg)
.JPG)
