Friedrich Weinreb

Friedrich Weinreb (ook Fryderyk, Frederik of Freek Weinreb; Lemberg, het huidige Lviv, 18 november 1910Zürich, 19 oktober 1988) was een joods-chassidische verteller, schrijver, econoom en astroloog. Hij was doctorandus in de economie, maar bediende zich tevens op een dubieuze manier van academische titels als "doctor" en "professor". Hij was het onderwerp van zich vele jaren voortslepende affaires, waarvan er één vooral bekend werd als de zogeheten Weinreb-affaire, rond zijn activiteiten tijdens de Duitse Bezetting 1940-1945,

Biografie

Weinreb stamde uit een Oost-Europese traditionele chassidische familie. Zijn familie verhuisde in 1916 van Wenen naar Nederland. De jonge Friedrich bracht zijn jeugd in Scheveningen door en studeerde later economie in Wenen en Rotterdam, waar hij in 1938 zijn doctoraal-examen behaalde.

Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelde Weinreb in Den Haag een controversiële rol. Hij zette een fictief emigratiebureau op en creëerde in zijn voorspiegelingen een niet-bestaande Duitse generaal, met wie hij naar eigen zeggen correspondeerde. Joden die zich bij hem – tegen betaling – lieten registreren, spiegelde hij voor dat zij hun deportatie konden uitstellen. Merkwaardigerwijs verleenden de Duitse bezetters althans gedeeltelijke medewerking aan Weinrebs initiatief: de personen op zijn lijsten werden via de Joodse Raad voorlopig van deportatie vrijgesteld.[bron?]

Na de oorlog kwam hij herhaaldeijk in opspraak wegens zijn omstreden activiteiten als collaborateur tijdens de Duitse bezetting van Nederland en vermeend Jodenhelper tijdens de Bezetting. Steen des aanstoots vormden zijn in 1969 verschenen driedelige memoires Collaboratie en verzet 1940-1945, een poging tot ontmythologisering, Den Haag en handelsuitg. Meulenhoff, Amsterdam (1969/1970), drie delen, ISBN 90-290-0103-8. In het Duits vertaald als Die langen Schatten des Krieges, 1989, drie delen.

Tevens werd hij veroordeeld wegens zedenzaken.

Zie Weinreb-affaire(s) voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Carrière

Internationale bekendheid geniet Weinreb op het gebied van de joodse mystiek, kabbala en bijbelinterpretatie. Vanaf de publicatie van zijn boek De Bijbel als Schepping in 1963, legde hij zich meer en meer op dit onderwerp toe. In 1969 verliet Weinreb Nederland en vestigde hij zich te Zürich in Zwitserland. Terwijl hij in Nederland vooral herinnerd werd om zijn omstreden oorlogsverleden en veelal werd afgeschilderd als een charlatan en pseudoloog, behield hij ook een schare religieuze aanhangers en maakte hij na het verlaten van Nederland naam als auteur over esoterische onderwerpen in de Duitse taal.

Beknopte bibliografie

Economie

Esoterische, theologische en autobiografische publicaties

1963 - 1978

1978 - 1988

Postuum verschenen

Literatuur over Weinrebs esoterische geschriften

Religieus werk