District in België
| |||
---|---|---|---|
| |||
Situering | |||
Gewest | Vlaanderen | ||
Provincie | Antwerpen | ||
Gemeente | Antwerpen | ||
Fusie | 1983 | ||
Coördinaten | 51° 10′ NB, 4° 21′ OL | ||
Algemeen | |||
Oppervlakte | 10,67 km² | ||
Inwoners (01/01/2022) |
41.452 (4263 inw./km²) | ||
Mannen | 49,4% | ||
Vrouwen | 50,6% | ||
Hoogte | 0 tot 20 m | ||
Overig | |||
Postcode | 2660 | ||
NIS-code | 11002(V) | ||
Detailkaart | |||
Het district Hoboken binnen de gemeente Antwerpen | |||
|
Hoboken is een plaats in België en een district van de stad Antwerpen. Tegen de Schelde kent Hoboken industrie, met als bekendste naam Umicore. In de media wordt Hoboken, evenals Wilrijk, het zuiderdistrict genoemd.
De naam Hoboken is samengesteld uit twee bestandsdelen: Ho en boken. Ho is een afkorting van Hoog, boken komt van het Middelnederlandse boeken, wat tegenwoordig beuken heet. Hoboken betekent dus Hoge Beuken, bomen die de gemeente al eeuwenlang sieren. Naar de Hoge Beuken is het ziekenhuis van Hoboken genoemd.
Schertsend wordt Hoboken ook wel "het dorp waar de boeren stront koken" genoemd, oftewel het "strontdorp" van de "strontboeren" of "strontkokers". Dit komt tot uiting in het plaatselijke liedje: Wie pakt er den bak en wie rijdt er om kak? Strontboeren!.
In de volksmond vertelt men ook het verhaal van hoe de naam "Hoboken" vroeger was ontstaan. De toenmalige burgemeester had een naam nodig voor zijn gemeente, maar vond geen inspiratie. Totdat hij aan tafel zat en zijn dochter haar boterham liet vallen en zei: Ho, boke!. Dit werd dan: Hoboken.
De eerste vermelding van (de parochie) Hoboken dateert van 1135 als capellam de hobuechen qua libam. Hoboken was toen nog een onooglijk gehucht van Wilrijk in het hertogdom Brabant. Vanaf de 13e eeuw was Hoboken een heerlijkheid, bestuurd door de heren van het het land van Rumst. De heersende families waren, achtereenvolgens: van Perwijs, van Vianden en (in de 14e eeuw): van Coucy, van Béthune; in de 14e eeuw: van Bar, van Luxemburg en van Nassau. In 1559 werd de heerlijkheid, en het gehele Land van Rumst, door Willem van Oranje verkocht aan Melchior Schetz. Diens nazaten bleven heren van Hoboken tot het einde van het ancien régime. In 1600 werden ze verheven tot baron, vanaf 1617 namen ze de naam d'Ursel aan en in 1683 werden ze verheven tot graaf. In 1717 kregen ze de hertogstitel.
Hoboken werd meerdere malen verwoest, zoals tijdens het Beleg van Antwerpen (1584-1585). Van 1582-1584 werd de Hobokense Polder geïnundeerd en ook Hollandse troepen richtten ravage aan.
Hoboken bleef lang een landelijke gemeente. In de 18e eeuw werden de woeste gronden in het oosten ontgonnen en vanaf de 16e eeuw was er in het westen aan de Schelde sprake van baksteenindustrie. Verder bestond vanaf de 16e eeuw enige havenactiviteit, namelijk aan de Kille. Deze verzandde echter in de loop van de 19e eeuw en werd in 1925 afgesloten. Vanaf de 17e eeuw ontstonden hier buitenverblijven. Van het 25-tal van deze verblijven is er nog een viertal (Broydenborg, Gravenhof, Meerlenhof en Sorgvliedt) overgebleven.
Van 1657-1784 bestond hier ook het klooster van de Birgittijnen, met een kapel waarin het Kruis van de Zwarte God werd vereerd, dat in 1180 in de Kille aangespoeld zou zijn en als miraculeus werd aangezien.
Een keerpunt in de geschiedenis van Hoboken is de oprichting van Cockerill Yards in 1873. Deze ging failliet in 1982. In 1885 werd een wolkammerij gesticht die tot 1970 in bedrijf was. In 1887 volgde Metallurgie Hoboken, later bekend als Umicore. In 1877-1879 werden spoorlijnen aangelegd.
Dit alles ging gepaard met een aanzienlijke bevolkingstoename, die leidde tot tal van woonwijken, waaronder Moretusburg (vanaf 1921) en Polderstad (vanaf 1974).
De gemeente Hoboken werd op 1 januari 1983 opgeheven. Hoboken werd een Antwerps district.
De natuurlijke grenzen van Hoboken, vier waterlopen, vormen tot op de dag van vandaag de grens.
Administratief wordt Hoboken ingedeeld in de volgende wijken:
De volgende wijkbenamingen zijn gebruikelijk:
Ten oosten van de spoorweg:
Ten westen van de spoorweg:
Jaar | 2007 | 2008 | 2009 | 2010 | 2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inwonertal | 34.542 | 34.862 | 35.170 | 35.550 | 36.244 | 37.283 | 37.464 | 37.945 | 37.805 | 38.157 | 38.595 | 39.491 | 40.333 | 40.786 |
Opmerking:gegevens Antwerpen Stad in cijfers |
Het district Hoboken maakt deel uit van de stad Antwerpen. Deze ligt in het kieskanton Antwerpen is identiek aan het provinciedistrict Antwerpen en ligt in het kiesarrondissement Antwerpen en de kieskring Antwerpen.
Van 2019 tot 2024 bestaat de meerderheid uit N-VA, sp.a en CD&V.
Districtscollege | |
---|---|
Districtsvoorzitter | Kathelijne Toen (N-VA) |
Districtschepenen |
De Hobokense districtsraad telde 21 zetels tijdens de legislaturen 2001-2006 en 2007-2012. Sinds 2013 telt de districtsraad 23 zetels.
Zie: Lijst van burgemeesters van Hoboken
De huidige districtsraad werd op 14 oktober 2018 gekozen. Het district wordt bestuurd door een coalitie van N-VA, sp.a en CD&V, samen goed voor 12 van de 23 zetels.
Op 8 oktober 2000 werden de eerste districtsraadsverkiezingen voor het Antwerpse district Hoboken gehouden.
Partij of kartel | 8-10-2000[1] | 8-10-2006 | 14-10-2012[2] | 14-10-2018 | 13-10-2024 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Stemmen / Zetels | % | 21 | % | 21 | % | 23 | % | 23 | % | 23 | |
PVDA1 / PVDA+2 | 6,781 | 1 | 8,272 | 2 | 16,402 | 4 | 14,71 | 3 | 1 | ||
SP1/ sp.a-spirit2/ sp.a-GroenA/ sp.a3/ Vooruit4 | 21,301 | 5 | 26,672 | 6 | 20,81A | 3 | 12,83 | 3 | 4 | ||
Agalev1/ Groen!2/ sp.a-GroenA/ Groen3 | 6,811 | 1 | 3,662 | 0 | 2 | 12,03 | 3 | 3 | |||
VLD1/ VLD-Vivant2/ Open Vld3 | 11,631 | 3 | 6,432 | 1 | 5,123 | 1 | 2,83 | 0 | 3 | ||
CVP1/ CD&V-N-VAB/ CD&V2 | 11,561 | 2 | 10,53B | 2 | 6,142 | 1 | 6,52 | 1 | 2 | ||
VU-ID1/ CD&V-N-VAB/ N-VA2 | 3,461 | 0 | 35,652 | 8 | 32,52 | 8 | 2 | ||||
Vlaams Blok1/ Vlaams Belang-VLOTT2/ Vlaams Belang3 | 37,351 | 9 | 41,032 | 10 | 15,893 | 4 | 14,82 | 4 | 2 | ||
D-SA | - | - | - | 4,0 | 1 | ||||||
Hoboken Vrij | - | 3,40 | 0 | - | - | - | |||||
Vivant | 1,62 | 0 | - | - | - | - | |||||
WOW | 1,11 | 0 | - | - | - | - | |||||
Totaal stemmen | 21446 | 22566 | 22110 | 23566 | |||||||
Opkomst % | 91,47 | 89,59 | 91,7 | ||||||||
Blanco en ongeldig % | 3,66 | 4,05 | 3,55 | 4,1 |
De vetjes gedrukte getallen vormen de hieruit onderhandelde bestuursmeerderheid. De grootste partij wordt in kleur weergegeven.
Hoboken telt vandaag vier katholieke parochies:
De grens tussen Onze-Lieve-Vrouw Geboorte en Sint-Jozef wordt gevormd door de spoorweg Antwerpen-Puurs, met de uitzondering van Polderstad, dat tot de parochie Onze-Lieve-Vrouw Geboorte behoort, hoewel het ten westen van de spoorweg ligt.
De grens tussen Onze-Lieve-Vrouw Geboorte enerzijds en Heilige Familie en Heilig Hart anderzijds verloopt dan weer grilliger, en wordt ongeveer gevormd door de Broydenborglaan, de Heidestraat, de Draaiboomstraat, de Mauroystraat en de Victor Dupontstraat.
De grens tussen de parochies Heilige Familie en Heilig Hart wordt gevormd door de Aartselaarstraat; deze behoort nog tot de Heilig Hartparochie (met uitzondering van het begin van deze straat, die tot de parochie Onze-Lieve-Vrouw Geboorte behoort). Wat ten noorden van deze straat ligt, behoort tot Heilig Hart, wat ten zuiden ligt, tot Heilige Familie.
Hoboken ligt aan de Schelde met nabij deze rivier een poldergebied, waarbij de Hobokense Polder een natuurgebied is. Verder is langs de Schelde veel industrie te vinden. Hoboken is sterk verstedelijkt, behorend tot de Antwerpse agglomeratie. Het Park Sorghvliedt is een groenzone.
Hoboken heeft een degelijke verbinding met het stadscentrum van Antwerpen met tram 2, 4, en 10 en met bus 13, 14, 290, 291 en 295. Verder bus 33 tot in Ekeren via de randdistricten van Antwerpen.
Rond de vorige eeuwwisseling waren er in Hoboken drie spoorwegstations in gebruik. In 1915 werd het eerste station gesloten, Station Fort 8. De twee anderen (beide op spoorlijn 52) sloten in 1984: zowel het station Hoboken aan de Kapelstraat als het station Hoboken-Polder aan de Berkenrodelei. Het laatste station heropende in 1988 en is thans nog in gebruik.
Op de Sint-Bernardsesteenweg na kent Hoboken geen grote invalswegen.
Het motorveer "Pieter Bruegel" is een fiets-/voetveer over de Zeeschelde die Kruibeke met Hoboken verbindt.
In Hoboken bevindt zich een fabriek van Umicore, het vroegere Union Minière, dat zijn oorsprong kende in Metallurgie Hoboken. Deze was verantwoordelijk voor milieuverontreiniging door zware metalen, voornamelijk lood, in de omgeving. In de wijk Moretusburg, die aan het bedrijf grenst, werden hoge loodgehalten aangetroffen in de bodem en ook in het bloed van plaatselijke kinderen. Sinds begin jaren 80 worden de emissies van Umicore Hoboken nauwkeurig opgevolgd zoals voorzien in de wetgeving volgens VLAREM II en wordt er een continue daling van lood, cadmium, zwaveldioxide enz. gemeten. In 2006 werd aangevangen met de bodemsanering van de wijk Moretusburg, die heden bijna voltooid is.