Camerimage
The International Film Festival of the Art of Cinematography Camerimage
Ilustracja
Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki
w Toruniu (2019)
Pełna nazwa

Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage

Państwo

 Polska

Miejscowość

 

Założyciel

Marek Żydowicz

Organizator

Fundacja Tumult

Tematyka

sztuka operatorska

Wręczane nagrody

Złote/Srebrne/Brązowe Żaby

Strona internetowa
Jedna z toruńskich żabek

Międzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdjęć Filmowych Camerimage – jeden z największych na świecie festiwali filmowych poświęcony sztuce operatorów filmowych. Trzy polskie miasta były gospodarzami tego wydarzenia – Toruń (1993–1999), Łódź (2000–2009), Bydgoszcz (2010–2018) i ponownie Toruń (od 2019)[1]. Podczas Camerimage odbywają się spotkania z operatorami filmowymi, projekcje filmowe, a także warsztaty i seminaria prowadzone przez wybitnych operatorów i reżyserów. Od początku organizacją festiwalu zajmuje się Fundacja Tumult z siedzibą w Toruniu. Twórcą i dyrektorem festiwalu jest Marek Żydowicz.

Głównymi nagrodami przyznawanymi na festiwalu są Złota, Srebrna i Brązowa Żaba – przyznawane operatorom w konkursie filmów fabularnych (tzw. konkurs główny).

Nazwa

Początkowo festiwal występował pod nazwą „Camerimage”. W latach 2007–2013 brzmiała ona, od nazwy głównego sponsora, „Plus Camerimage”. W latach 2014–2017 festiwal powrócił do oryginalnej nazwy „Camerimage" a od 2018 nosi nazwę „EnergaCamerimage”.

Historia

Aula Uniwersytecka w Toruniu, w której odbyło się 7 pierwszych edycji festiwalu

Camerimage w Toruniu (1993–1999)

Pomysł narodził się w Toruniu. Tutaj też odbyło się siedem pierwszych jego edycji – od 1993 do 1999. Toruń użyczył festiwalowi też „żabki” (ze swojej legendy o flisaku) – do głównej nagrody nazwanej Złota Żaba. W 2000 w związku z problemami lokalowymi i logistycznymi, oraz na skutek konfliktu z Urzędem Miasta Torunia wokół planów budowy nowego centrum festiwalowego, Camerimage został przeniesiony do Łodzi.

Camerimage w Łodzi

Camerimage 2006, Łódź

Od 2000, przez kolejne dziesięć edycji, festiwal odbywał się w Łodzi. Miejscem głównych wydarzeń festiwalu był Teatr Wielki[2]. Dodatkowo odbywały się pokazy filmów w wybranych łódzkich kinach[2]. W godzinach nocnych działał klub festiwalowy organizowany w Hotelu Centrum[2].

22 października 2009, Fundacja Tumult została uhonorowana certyfikatem Polskiej Organizacji Turystycznej „Turystyczny produkt roku 2009” (w województwie łódzkim) za festiwal Plus Camerimage[3][4].

W styczniu 2006 David Lynch, Marek Żydowicz i Andrzej Walczak (współwłaściciel Grupy Atlas), założyli Fundację Sztuki Świata, która na terenie łódzkiej zabytkowej elektrowni EC1 miała stworzyć centrum sztuki[5]. W tym samym roku fundacja ta kupiła od miasta część tej nieruchomości (EC1 Wschód) za niecałe 4 tys. zł, czyli 0,1 proc. jej wartości[5][6]. Według zawartej umowy gmina miała sfinansować remont elektrowni (z budżetu miasta i unijnych funduszy), a fundacja ją wyposażyć[5]. Po pewnym czasie wytworzył się konflikt między trzema wymienionymi wyżej założycielami Fundacji Sztuki Świata[5]. Fundacja poinformowała miasto, że nie ma pieniędzy na wyposażenie EC1[5]. Łódzcy radni nie wyrazili zgody na sfinansowanie z publicznych funduszy zarówno remontu jak i urządzenia EC1[5]. Sprawa trafiła do sądu rejonowego, który w grudniu 2011 przyznał rację magistratowi i zobowiązał fundację do zwrotu nieruchomości miastu[6]. 25 lipca 2012 sąd drugiej instancji oddalił apelację fundacji i utrzymał w mocy wcześniejszy wyrok[6].

Miasto miało współfinansować również budowę centrum kongresowo-festiwalowego Camerimage Łódź Center według projektu Franka Gehry’ego[5]. Właścicielem miała być spółka o tej samej nazwie, w której większościowe udziały miała Fundacja Sztuki Świata[5]. Centrum miało powstać na terenie Nowego Centrum Łodzi. Tam też miało zostać zbudowane studio filmowe Davida Lyncha. W styczniu 2010 łódzcy radni nie wyrazili zgody na sfinansowanie z budżetu miasta budowy Camerimage Łódź Center – żądając zapewnienia współfinansowania z innych niż miejskie funduszy[5].

Wybuchła afera, David Lynch zwrócił się do premiera RP Donalda Tuska, który jednak bronił nowej prezydent miasta Łodzi[5]. W sprawie zabrał głos też były prezydent RP Lech Wałęsa, który wysłał list do rady i władz miasta, apelując, by ci „nie niszczyli tak wspaniałej inicjatywy społecznej” i aby „dali szansę polskiej kulturze”.

W marcu 2010 organizatorzy Camerimage ogłosili swoją decyzję o przeniesieniu festiwalu z Łodzi[7]. 18 czerwca 2010 Marek Żydowicz jednostronnie zerwał umowę z Łodzią na tegoroczną organizację festiwalu[8], a spółka Camerimage Łódź Center została wykreślona z KRS w lipcu 2019[9].

Camerimage w Bydgoszczy

Opera Nova – Centrum Festiwalowe, Bydgoszcz

W 2010 Camerimage odbył się w Bydgoszczy, w kompleksie budynków teatru muzycznego Opera Nova. W maju 2012 Fundacja podpisała umowę z miastem, z której wynikało, że festiwal miał odbywać się w Bydgoszczy do 2014[10]. Na XX edycji festiwalu pojawili się tacy specjalni goście jak Keanu Reeves (z jego filmem Side by side), David Lynch (Złota Żaba za całokształt twórczości dla reżysera), Alan Parker (jako przewodniczący jury etiud studenckich) oraz Joel Schumacher (jako przewodniczący jury konkursu głównego).

17 listopada 2018, na zakończenie 26. edycji festiwalu, Marek Żydowicz poinformował, że była to ostatnia edycja zorganizowana w tym mieście[11].

Camerimage w Toruniu

Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu
27. Energa Camerimage – podczas gali inauguracyjnej specjalną Złotą Żabę odebrał m.in. Danny DeVito
Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki w Toruniu, gospodarz festiwalu w 2019

W późniejszych latach, w ramach festiwalu Camerimage w Bydgoszczy odbywały się także imprezy towarzyszące w Toruniu, m.in. od 16 listopada 2015 do 31 stycznia 2016 można było zobaczyć w Centrum Sztuki Współczesnej wystawę prac fotograficznych kanadyjskiego muzyka Bryana Adamsa, którą artysta otworzył osobiście. Była to pierwsza prezentacja jego fotografii w Europie Środkowo-Wschodniej[12], zaś na przełomie 2018 i 2019, także w CSW odbyła się wystawa sztuki XX i XXI wieku pt. „Malarstwo wciąż żywe … w poszukiwaniu nowoczesności”[13].

20 grudnia 2017 w Warszawie minister kultury i dziedzictwa narodowego Piotr Gliński, prezydent Torunia Michał Zaleski oraz prezes fundacji Tumult Marek Żydowicz podpisali list intencyjny w sprawie utworzenia Europejskiego Centrum Filmowego Camerimage w Toruniu, które będzie miało za zadanie współtworzyć festiwal Camerimage[14][15]. Dwa lata później, 7 marca 2019, podczas 5. sesji Rady Miasta Torunia, Marek Żydowicz poinformował, że 27. edycja tego festiwalu odbędzie się w Toruniu, a miejscem jego głównych wydarzeń będzie Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki[16]. We wrześniu tego samego roku, tym razem w Toruniu, wyżej wymienieni podpisali umowę ws. utworzenia i współprowadzenia ECFC. Działalność Centrum ma się rozpocząć 1 stycznia 2020, zaś sam festiwal, po powrocie do Torunia, odbył się w dniach 9–16 listopada 2019. Podczas gali inauguracyjnej festiwalu specjalne Złote Żaby odebrali m.in.: Danny DeVito, Peter Greenaway i Ewa Dałkowska. Natomiast podczas gali zamknięcia gościli w Toruniu m.in.: Quentin Tarantino, który wraz z Robertem Richardsonem odebrał nagrodę dla duetu reżyser i operator. Edward Norton uhonorowany został Nagrodą im. Krzysztofa Kieślowskiego, a Richard Gere odebrał nagrodę specjalną. Częścią festiwalu były także liczne seminaria i warsztaty na temat sztuki filmowej oraz autorska wystawa pt.: "Artuum Mobile: Świat Saskii Boddeke i Petera Greenawaya" przygotowana przez Petera Greenawaya i jego żonę Saskię Boddeke w Centrum Sztuki Współczesnej, która trwała do 1 marca 2020[17][18][19][20][21][22][23].

Daty i miejsca poszczególnych edycji festiwalu

Edycja Data Rok Miasto Centrum festiwalowe Źródło
1. 22–28 listopada 1993 Toruń Aula Uniwersytecka [24]
2. 26 listopada–3 grudnia 1994 Toruń Aula Uniwersytecka [25]
3. 2–9 grudnia 1995 Toruń Aula Uniwersytecka [25]
4. 30 listopada–7 grudnia 1996 Toruń Aula Uniwersytecka [25]
5. 29 listopada–6 grudnia 1997 Toruń Aula Uniwersytecka [25]
6. 28 listopada–5 grudnia 1998 Toruń Aula Uniwersytecka [25]
7. 27 listopada–4 grudnia 1999 Toruń Aula Uniwersytecka [25]
8. 2–9 grudnia 2000 Łódź Teatr Wielki [25]
9. 1–8 grudnia 2001 Łódź Teatr Wielki [25]
10. 30 listopada–7 grudnia 2002 Łódź Teatr Wielki [25]
11. 29 listopada–6 grudnia 2003 Łódź Teatr Wielki [26]
12. 27 listopada–4 grudnia 2004 Łódź Teatr Wielki [25]
13. 26 listopada–4 grudnia 2005 Łódź Teatr Wielki [25]
14. 25 listopada–3 grudnia 2006 Łódź Teatr Wielki [25]
15. 24 listopada–1 grudnia 2007 Łódź Teatr Wielki [25]
16. 29 listopada–6 grudnia 2008 Łódź Teatr Wielki [25]
17. 28 listopada–5 grudnia 2009 Łódź Teatr Wielki [25]
18. 27 listopada–4 grudnia 2010 Bydgoszcz Opera Nova [25][27]
19. 26 listopada–3 grudnia 2011 Bydgoszcz Opera Nova [25]
20. 24 listopada–1 grudnia 2012 Bydgoszcz Opera Nova [28]
21. 16–23 listopada 2013 Bydgoszcz Opera Nova [29]
22. 15–22 listopada 2014 Bydgoszcz Opera Nova [30]
23. 14–21 listopada 2015 Bydgoszcz Opera Nova [31]
24. 12–19 listopada 2016 Bydgoszcz Opera Nova [32]
25. 11–18 listopada 2017 Bydgoszcz Opera Nova [33]
26. 10–17 listopada 2018 Bydgoszcz Opera Nova [34]
27. 9–16 listopada 2019 Toruń Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki [35]
28. 14–21 listopada 2020 Toruń ze względu na COVID-19 festiwal odbył się wirtualnie [36]
29. 13–20 listopada 2021 Toruń Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki [37]
30. 12–19 listopada 2022 Toruń Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki [38]
31. 11–18 listopada 2023 Toruń Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki [39]

Laureaci konkursów

Konkurs Filmów Fabularnych / Konkurs Główny

skład jury: Lech Majewski (przewodniczący), Fred Berger, Markus Förderer, Jan Roelfs, Arthur Reinhart

Konkurs Etiud Studenckich Szkół Filmowych i Artystycznych

Konkurs Debiutów Operatorskich / Konkurs Debiutów Europejskich

Konkurs Debiutów Europejskich

Konkurs Debiutów Operatorskich

Konkurs Debiutów Reżyserskich

Konkursy Filmów Dokumentalnych

Konkurs Wideoklipów

Konkurs Filmów 3D

First Look – Konkurs Pilotów Seriali / Konkurs Seriali Telewizyjnych

First Look – Konkurs Pilotów Seriali:

Konkurs Seriali Telewizyjnych:

Konkurs Filmów Polskich / Przegląd Kina Polskiego

Przegląd Kina Polskiego:

Konkurs Filmów Polskich:

Laureaci nagród specjalnych

Centrum festiwalowe Camerimage 2011 w Bydgoszczy

Nagrody dla zespołów filmowych

Nagrody dla operatorów i reżyserów

Nagrody dla duetu: operator – reżyser

Nagrody za całokształt twórczości operatorskiej

Nagrody za całokształt twórczości dla reżyserów

Nagrody specjalne dla twórców filmów dokumentalnych

Nagrody specjalne dla twórców wideoklipów

Inne nagrody specjalne dla operatorów

Inne nagrody specjalne dla reżyserów

Nagrody dla aktorów

Nagrody dla choreografów

Nagrody dla kostiumografów

Nagrody dla montażystów

Nagrody dla producentów

Nagrody dla scenografów

Przypisy

  1. Festiwal Camerimage wraca do Torunia | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2019-03-07] (pol.).
  2. a b c Dariusz Pawłowski: Camerimage Łódź: Dobre zdjęcia nie zawsze oznaczają wielką treść. Dziennik Łódzki, 2009-11-30. [dostęp 2015-09-23].
  3. Złoty Certyfikat 2009. Polska Organizacja Turystyczna. [dostęp 2009-10-30].
  4. Plus Camerimage najlepszy w Łodzi!. Plus Camerimage, 2009-10-26. [dostęp 2015-09-23]. [zarchiwizowane z tego adresu].
  5. a b c d e f g h i j Aleksandra Hac: David Lynch i EC-1: czego nie dostał znany reżyser?. [w:] lodz.wyborcza.pl [on-line]. Agora SA, 2012-11-29. [dostęp 2017-10-19].
  6. a b c amk: Miasto ma prawo odkupić EC1. Apelacja oddalona. [w:] lodz.wyborcza.pl [on-line]. Agora SA, 25 lipca 2012. [dostęp 2017-10-19].
  7. Marek Żydowicz: Plus Camerimage wyprowadza się z Łodzi. Camerimage, 2010-03-19. [dostęp 2015-09-23].
  8. Bydgoscy radni przyjęli uchwałę o organizacji Camerimage. Gazeta Pomorska, 2010-06-30. [dostęp 2021-05-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-06-10)].
  9. KRS 0000336293 CAMERIMAGE ŁÓDŹ CENTER SP. Z O.O. W LIKWIDACJI
  10. Umowa na kolejne trzy lata podpisana. Oficjalny Serwis Bydgoszczy. Miasto Bydgoszcz, 2012-05-24. [dostęp 2012-11-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-05-03)].
  11. Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2018-11-17].
  12. Michał Malinowski, W ramach Camerimage Bryan Adams w Toruniu [online], nowosci.com.pl, 10 czerwca 2015 [dostęp 2019-03-07] (pol.).
  13. WYSTAWA „MALARSTWO WCIĄŻ ŻYWE” – Camerimage 2018 [online], camerimage.pl [dostęp 2019-03-09] (pol.).
  14. Deklaracja dla Centrum Camerimage | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2017-12-22] (pol.).
  15. Wyborcza.pl [online], torun.wyborcza.pl [dostęp 2017-12-22].
  16. Camerimage wraca do Torunia! Festiwal odbędzie się w CKK Jordanki [online], Tylko Toruń, 7 marca 2019 [dostęp 2019-03-07] (pol.).
  17. Złota Żaba dla Jokera. Tarantino i Gere odbierają nagrody. Fin … – Polskie Radio PiK [online], radiopik.pl [dostęp 2019-11-23].
  18. https://www.torun.pl/pl/swiat-hoolywood-w-toruniu
  19. Finał Camerimage [online], kujawsko-pomorskie.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  20. Świat Hollywood w Toruniu | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  21. To był Camerimage! | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2019-11-22] (pol.).
  22. Świat Saskii Boddeke i Petera Greenawaya | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2019-11-22] (pol.).
  23. Centrum Camerimage | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  24. Camerimage (1993). IMDb. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
  25. a b c d e f g h i j k l m n o p q Poprzednie edycje. Camerimage.
  26. Camerimage (2003). IMDb. [dostęp 2010-04-25]. (ang.).
  27. Plus Camerimage 2010 oficjalnie w Bydgoszczy. Stopklatka.pl, 2010-07-13. [dostęp 2010-11-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-07-15)].
  28. Camerimage 2012 – Filmweb [online], filmweb.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  29. camerimage 2013 – nowosci.com.pl [online], nowosci.com.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  30. Camerimage 2014 zakończony – Bydgoszcz Inaczej [online], bydgoszczinaczej.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  31. Wyborcza.pl [online], bydgoszcz.wyborcza.pl [dostęp 2019-11-23].
  32. Camerimage 2016 W Bydgoszczy – NaszeMiasto.pl [online], bydgoszcz.naszemiasto.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  33. camerimage 2017 bydgoszcz – pomorska.pl [online], pomorska.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  34. Camerimage 2018 W Bydgoszczy – NaszeMiasto.pl [online], bydgoszcz.naszemiasto.pl [dostęp 2019-11-23] (pol.).
  35. Wyborcza.pl [online], torun.wyborcza.pl [dostęp 2019-03-07].
  36. To był Camerimage! | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  37. Rusza nabór zgłoszeń na Camerimage | www.torun.pl [online], torun.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  38. PREZENTUJEMY PLAKAT 30. EDYCJI EnergaCAMERIMAGE – EnergaCAMERIMAGE 2024 [online], camerimage.pl [dostęp 2024-04-22] (pol.).
  39. https://camerimage.pl/rozpoczynamy-nabor-zgloszen-na-energacamerimage-2023/
  40. LAUREACI EnergaCAMERIMAGE 2018 – Camerimage 2018 [online], camerimage.pl [dostęp 2019-03-08].
  41. LAUREACI EnergaCAMERIMAGE 2019! – EnergaCAMERIMAGE 2022 [online], camerimage.pl [dostęp 2022-03-09].
  42. mg. Johnny Depp z Bahamów odbiera nagrodę na festiwalu Camerimage. Złota Żaba dla operatora "Nomadland". „Wyborcza.pl”, 22 listopada 2020. Agora SA. [dostęp 2020-11-25]. )
  43. LAUREACI EnergaCAMERIMAGE 2021! – EnergaCAMERIMAGE 2022 [online], camerimage.pl [dostęp 2022-03-09].
  44. LAUREACI EnergaCAMERIMAGE 2022! – EnergaCAMERIMAGE 2023 [online], camerimage.pl [dostęp 2023-03-22].
  45. a b Camerimage 1994. [w:] Kronika nagród [on-line]. Camerimage – Międzynarodowy Festiwal Filmowy (www.camerimage.pl). [dostęp 2015-11-23].
  46. Labirynt Fauna i Guillermo Navarro wygrywają Camerimage. [w:] Wiadomości: Camerimage 2006 [on-line]. Camerimage – Międzynarodowy Festiwal Filmowy (www.camerimage.pl). [dostęp 2015-11-23]. Cytat: W konkursie Debiutów Europejskich zwyciężył niemiecki „The Cave of the Yellow Dog” i zdjęcia Daniela Schönauera, zaś w (…) Potem przyszedł czas na nagrody dla najlepszego debiutu europejskiego. To pierwsza edycja tego konkursu na Camerimage. Trofeum powędrowało w ręce twórcy zdjęć do „The Cave of the Yellow Dog”, Daniela Schönauera [reż. Byambasuren Davaa].
  47. Jaskinia żółtego psa – lista nagród w bazie Filmweb

Bibliografia

Linki zewnętrzne